Malejące bezrobocie sprzyja wzrostowi wynagrodzeń
Według analityków NBP spadające bezrobocie oraz wysoki popyt na pracę wpływają na poprawę pozycji pracowników i osób poszukujących pracy w negocjacjach płacowych z pracodawcami.
Jak podaje GUS, w styczniu bezrobocie rejestrowane wynosiło 10,2%, a już w październiku 8,2%. Według tej samej instytucji liczba nieobsadzonych etatów na koniec III kwartału 2016 r. wyniosła 95,5 tys. Gdy porównamy powyższe dane z analogicznym okresem poprzedniego roku, okazuje się, że liczba wolnych miejsc pracy wzrosła aż o 22,3 tys., tj. o 30,5 %.
Według fundacji Pro Progressio w mijającym roku jedną z branż, w których występował największy niedobór pracowników była branża IT.Deficyt ten wyniósł ok. 30 tys. specjalistów. Niedobór pracowników w branży IT ma przełożenie na zarobki tej grupy. Jak wynika z
Raportu Płacowego Sedlak & Sedlak dla branży IT - 2016 młodszy specjalista może zarobić już 4000-4850 PLN. W tej branży zaplanowano również stosunkowo wysokie podwyżki, które miały wynieść średnio 5%. Pracowników brakuje także w branżach takich jak handel i sprzedaż, bankowość, finanse, ubezpieczenia i przemysł ciężki.
Przeciętna płaca w gospodarce narodowej
Przeciętna płaca w gospodarce narodowej obejmuje wszystkie podmioty gospodarki narodowej. W przeciągu ostatnich lat systematycznie notowano jej wzrost. W 2015 roku wyniosła 3900 PLN. Biorąc pod uwagę prognozy NBP o czteroprocentowym wzroście wynagrodzeń, w 2016 kwota ta wyniesie 4056 PLN.
Przeciętne wynagrodzenia w gospodarce narodowej w latach 2006 – 2016 brutto (w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw
Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw są częścią składową przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Obejmują przedsiębiorstwa, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. Nie obejmują zatem najmniejszych firm i sektora publicznego.
W ciągu całego 2016 roku w żadnym miesiącu nie odnotowano spadku przeciętnego wynagrodzenia w porównaniu do analogicznego miesiąca w 2015 roku. Najwyższe przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw odnotowano w marcu (brak danych za grudzień 2016 roku). Wówczas wyniosło ono 4 351,45 PLN brutto. Najniższy poziom wynagrodzenia odnotowano w styczniu, kiedy to wyniosło 4101,36 PLN. W tym miesiącu wynagrodzenia zazwyczaj są najniższe. Wpływ na powyższe miał mniejszy udział części zmiennej w wynagrodzeniu całkowitym.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2015 i 2016 roku (w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Jak co roku grudzień jest miesiącem, w którym odnotowuje się największą dynamikę wzrostu wynagrodzeń. Powyższy fakt wynika z tego, że część pracodawców wypłaca premie roczne czy kwartalne oraz dodatki świąteczne. Jest to miesiąc, w którym nasze wynagrodzenia są o kilka procent wyższe niż w listopadzie.
Dynamika miesiąc do miesiąca przeciętnych wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw w 2015 i 2016 roku (w %)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Według danych GUS w październiku 2016 roku najwyższe przeciętne wynagrodzenie zostało odnotowane w województwie mazowieckim. Było o ok. 23% wyższe niż przeciętne dla kraju, wynoszące 4259,37 PLN. Powyżej średniej krajowej znajdowały się również płace w województwach: pomorskim, dolnośląskim i śląskim. Najmniej zarabiali pracownicy w woj. warmińsko-mazurskim i podkarpackim. W październiku różnica między województwami o najwyższej i najniższej wysokości wynagrodzeń wyniosła ok. 1750 PLN.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w poszczególnych województwach (dane z października 2016 roku w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Wynagrodzenia w sekcjach PKD
W październiku 2016 roku wzrost wynagrodzeń w porównaniu do analogicznego miesiąca poprzedniego roku zanotowano w większości sekcji PKD, m.in. w zakwaterowaniu i gastronomii (o 6,5%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 5,7%) oraz budownictwie (o 4,3%). Przeciętne płace zwiększyły się w większości działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu, w tym najbardziej w handlu hurtowym i detalicznym pojazdami samochodowymi oraz ich naprawie (o 7,9%), budowie budynków (o 7,3%) oraz w handlu detalicznym (o 6,6%). Z kolei spadek płac odnotowano w sekcji wydobywania węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 11,1%).
W przeciągu całego roku trend w wynagrodzeniach w poszczególnych sekcjach utrzymuje się na podobnym poziomie. Zdarza się niekiedy zmiana w kolejności poszczególnych sekcji pod względem wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Jednak przez wszystkie miesiące w roku najlepiej opłacana była sekcja Informacja i komunikacja, gdzie w październiku przeciętne wynagrodzenie wyniosło 7354 PLN. Z kolei sekcja administrowanie i działalność wspierająca w ciągu całego roku była najgorzej opłaca (2963 PLN).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sekcjach PKD w październiku 2016 roku (w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Zarobki Polaków na tle Unii Europejskiej w 2016 roku
W 2016 roku w całej Europie obserwowaliśmy znaczny wzrost wynagrodzeń w ujęciu realnym. Według założeń Komisji Europejskiej wynagrodzenia w 2016 roku w całej Unii Europejskiej wzrosły o 1,6% przy 0,5% inflacji. Polska przewyższyła średnią wartość dla Unii w ujęciu realnym o 1,8%.
Prognozowany wzrost wynagrodzeń realnych w poszczególnych krajach Unii Europejskiej w 2016 roku (w %)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych Komisji Europejskiej
Inflacja i PKB
W kontekście wynagrodzeń w 2016 roku warto wspomnieć również o inflacji, bowiem ma ona znaczny wpływ na nasze wynagrodzenia, a dokładniej na ich siłę nabywczą. Przy inflacji niższej niż wzrost wynagrodzeń zwiększa się siła nabywcza dochodów osób pracujących.
W 2016 roku realna dynamika wynagrodzeń była podwyższana dzięki utrzymującej się przez wiele miesięcy w całej Polsce deflacji. Zgodnie z danymi GUS w omawianym roku wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych wahał się od -0,4% (w lutym) do 0,5% (w listopadzie). Według założeń NBP średnioroczna deflacja wyniesie -0,6%.
Pensje rosną szybciej niż rośnie gospodarka. NBP przewiduje wzrost PKB w całym 2016 roku na poziomie 3%, podczas gdy płace powinny wzrosnąć o 4%. Oznacza, to że wynagrodzenia w naszym kraju rosną szybciej niż wydajność pracy.
Benefity w 2016 roku
Istotną część wynagrodzenia stanowią świadczenia pozapłacowe. Jak wynika z raportu
„Świadczenia dodatkowe w oczach pracowników w 2016 roku” wzrosła popularność świadczeń pozapłacowych. Dane z Raportu wykazały, że 75% respondentów otrzymywało benefity. Jest to wzrost w porównaniu do danych z roku poprzedniego, gdzie posiadanie takich świadczeń zadeklarowało 68% badanych.
Najpopularniejszym benefitem w 2016 roku okazały się karnety na siłownie i kluby fitness. Otrzymuje je 46,1% zatrudnionych (wśród pracowników otrzymujących benefity). Na kolejnych miejscach znalazły się: telefon służbowy do użytku prywatnego (41,6%) oraz szkolenia i kursy zawodowe (36,5%).