Składki od przychodu
Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód. W tym miejscu wystarczającym będzie stwierdzić, że zgodnie z definicją przychodu zawartą w art. 4 pkt. 9 u.s.u.s., przychodem na gruncie przepisów o ubezpieczeniach społecznych jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.
Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej kwestii kluczowe więc będzie stwierdzenie, czy używanie samochodu służbowego w celach prywatnych stanowi przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa ta jednoznacznie reguluję tę kwestię stanowiąc w art. 12 ust. 1, że za przychód ze stosunku pracy uznaje się m.in. wszelkiego rodzaju świadczenia w naturze bądź ich ekwiwalenty, w tym wartość świadczeń nieodpłatnych, bądź częściowo odpłatnych, natomiast zgodnie z art. 12 ust. 2a tej ustawy, wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystania samochodu służbowego dla celów prywatnych wynosi odpowiednio: 250 zł miesięcznie dla samochodów o pojemności silnika do 1 600 cm3 lub 400 zł miesięcznie dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1 600 cm3.
Wbrew pozorom jednak, treść wyżej przywołanych przepisów nie przesądza jednoznacznie o obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu użytkowania samochodu służbowego w celach prywatnych i należy w tej kwestii sięgnąć do przepisów wykonawczych.
Czy zachodzi wyjątek?
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagrodzenia lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Należy więc rozstrzygnąć, czy użytkowanie samochodu służbowego w celach prywatnych mieści się w zakresie przywołanego przepisu rozporządzenia, co przesądzałoby o tym, że nie stanowi ono podstawy wymiaru składek.
Zagadnienie to stało się przedmiotem rozważań zwartych w decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku z dnia 5 lutego 2015 roku (DI/10000/43/76/2015), w której to Zakład stwierdził, że użytkowanie samochodu służbowego w celach prywatnych nie mieści się w hipotezie przywołanego przepisy rozporządzenia, między innymi ze względu na to, że samochód służbowy nie jest środkiem lokomocji w rozumieniu ww. przepisu.
Tym samym, zgodnie z interpretacją przyjętą przez ZUS, wartość świadczenia związanego z udostępnieniem pracownikowi samochodu służbowego do celów prywatnych, należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.