Opracowywanie strategii wynagrodzeń wg G. T. Milkovicha
Źródło: G. T. Milkovich, J. M. Newman, Compensation
Krok 1: Ocena strategii wynagrodzeń
Planowanie i ocenę obecnej strategii wynagrodzeń trzeba rozpocząć od odpowiedzi na pytanie: które czynniki przyczyniają się do sukcesu firmy? Powyższy schemat zwraca szczególną uwagę na konkurencyjność, aspekty kulturowe, społeczne, polityczne oraz na potrzeby pracowników.
Konkurencyjność obejmuje zrozumienie branży, w której działa organizacja oraz tego, w jaki sposób zamierza konkurować. W tym celu warto zwrócić szczególną uwagę na zmieniające się potrzeby klientów, działania konkurencji, zmiany na rynku pracy czy zmiany legislacyjne. Pomocna jest również odpowiedź na pytania:
Co będzie ważne w przyszłości? Jaka jest strategia biznesowa firmy? Jak firma zamierza osiągnąć sukces? Jak powinien zmienić się system wynagrodzeń?
Kultura i wartości. System wynagrodzeń odzwierciedla nie tylko wartości, którymi kierują się pracodawcy, ale także wizerunek i reputację firmy (w tym stosunek do pracowników).
Kontekst polityczny i społeczny odnosi się do szerokiego zakresu czynników, w tym kwestii prawnych i różnic kulturowych, zmieniającej się demografii pracowników, ich oczekiwań itp.
Indywidualne
potrzeby pracowników są często pomijane przy ustalaniu wynagrodzeń. W swojej książce Milkovich powołuje się na badania firmy konsultingowej Watson Wyatt. W 2001 roku przeprowadziła ona wśród pracowników w różnym wieku ankiety dotyczące ich preferencji płacowych. Dla pracowników o niskich dochodach (wtedy poniżej 35 000 USD rocznie) najważniejsze były: elastyczny czas pracy, płatny urlop i dodatkowa opieka medyczna, podczas gdy osoby powyżej 50 roku życia najczęściej wskazywały wynagrodzenie powyżej średniej oraz pakiety akcji.
Preferencje różnych grup pracowników
dotyczące pakietu wynagrodzeń według badania Watson Wyatt, 2001r.
|
grupa pracowników
|
preferencje
|
|
kobiety
|
elastyczny czas
pracy,
rozwój zawodowy,
wynagrodzenie
zasadnicze powyżej średniej
|
|
mężczyźni
|
wynagrodzenie
całkowite powyżej średniej,
wynagrodzenie zasadnicze powyżej średniej, rozwój zawodowy
|
|
specjalista
|
wynagrodzenie
całkowite powyżej średniej, elastyczny czas pracy,
rozwój zawodowy
|
|
pracownik
produkcji
|
płatny urlop,
benefity grupowe (np. pakiet opieki medycznej),
wynagrodzenie zasadnicze powyżej średniej
|
|
poniżej
35 000 USD rocznie
|
elastyczny czas pracy,
płatny urlop,
benefity grupowe (np. pakiet opieki medycznej)
|
|
powyżej
95 000 USD rocznie
|
wynagrodzenie
całkowite powyżej średniej,
wynagrodzenie zasadnicze powyżej średniej,
rozwój zawodowy
|
|
powyżej 50
lat
|
wynagrodzenie
całkowite powyżej średniej,
wynagrodzenie zasadnicze powyżej średniej,
akcje
|
|
poniżej 30
lat
|
możliwość awansu,
elastyczny czas pracy,
rozwój zawodowy
|
|
doświadczenie
zawodowe do roku
|
wynagrodzenie
całkowite powyżej średniej,
długoterminowe zachęty finansowe,
wynagrodzenie zasadnicze powyżej średniej
|
|
doświadczenie
zawodowe powyżej 10 lat
|
wynagrodzenie
zasadnicze powyżej średniej,
wynagrodzenie całkowite powyżej średniej,
akcje
|
Źródło: G. T. Milkovich, J. M. Newman, Compensation
Strategie płacowe muszą być również dostosowane do ustaleń ze
związkami zawodowymi. Przykładowo związek zawodowy nauczycieli (
American Federation of Teachers) zgodził się z zarządem szkoły w Denver na uzależnienie wynagrodzeń nauczycieli od wyników pracy. Jednocześnie związek zawodowy nauczycieli z Filadelfii nie wyraził zgody na wprowadzenie analogicznego rozwiązania w tamtejszej szkole. Choć do związków zawodowych w Stanach Zjednoczonych należy mniej niż 10% pracowników sektora prywatnego, to mają one znaczący wpływ na decyzje płacowe. Na świecie rola związków jest różna w zależności od państwa. Przykładowo w niektórych państwach Europy (Niemcy, Szwecja, Belgia, Hiszpania) związki zawodowe odgrywają kluczową rolę we wszystkich strategicznych decyzjach płacowych.
Wpływ na strategię wynagrodzeń ma również
system HR. Jeśli organizacja jest zdecentralizowana i nastawiona na elastyczność, to scentralizowany i poufny system wynagrodzeń nadzorowany przez kilka osób nie zadziała, i może negatywnie wpłynąć na zachowania pracowników.
Krok 2: Tworzenie strategii wynagrodzeń
Według Milkovicha, drugi krok to tworzenie strategii wynagrodzeń, które opiera się na pięciu kluczowych decyzjach dotyczących następujących kwestii:
- cele systemu wynagrodzeń,
- spójność wewnętrzna,
- konkurencyjność,
- wkład pracowników,
- zarządzanie.
Ustalenie ważności powyższych kwestii w postaci tzw. „
mapy strategii wynagrodzeń” pozwala zwizualizować strategię firmy związaną z wynagradzaniem pracowników. Mapy strategii w łatwy i przystępny sposób prezentują pracownikom i menedżerom ramy funkcjonowania systemu wynagrodzeń w firmie.
Przykładowo strategia wynagrodzeń w firmie Microsoft wiąże wynagrodzenie całkowite pracowników z wynikami, z silnym naciskiem na konkurencyjność rynkową. Strategie wynagrodzeń w formie mapy zaprezentowano na schemacie 2.
Mapa strategii wynagrodzeń w firmie Microsoft
Źródło: G. T. Milkovich, J. M. Newman, Compensation
Z kolei w strategii firmy BMS wysokość wynagrodzenia całkowitego jest uzależniona od zysku firmy. Dodatkowo konkurencyjność firmy na rynku wspierają niepieniężne benefity np. elastyczny czas pracy.
Krok 3 i 4: Wdrożenie i ponowna ocena
Krok trzeci polega na wprowadzeniu teoretycznych założeń strategii w życie. Krok czwarty z kolei, to ponowna ocena i ewentualna korekta. Krok ten ma za zadanie dostosować strategię wynagrodzeń do zmieniających się warunków. Co więcej, aby zapewnić jak największą skuteczność systemu wynagrodzeń w organizacji, czynność ta powinna być okresowo powtarzana.
Podsumowanie
Opracowanie skutecznej strategii wynagrodzeń jest kluczem do sukcesu organizacji. Dlatego też przystępując do tego działania warto skorzystać z przedstawionych w artykule wskazówek.
Jeśli potrzebujecie Państwo wsparcia w budowaniu strategii wynagrodzeń w firmie,
zapraszamy do kontaktu.