Po raz jedenasty przedstawiamy Państwu podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW). W 2013 roku uczestniczyło w nim 122 499 respondentów co sprawia, że jest to największe pozarządowe badanie płac w Polsce. OBW jest jedynym badaniem, które zawiera dane z ponad 25 000 firm i dostarcza informacje o płacach na ponad 600 stanowiskach. Przedstawienie Państwu tak obszernych danych o wynagrodzeniach było możliwe dzięki współpracy z czołowymi portalami internetowymi: interia.pl, gazetapraca.pl i wp.pl.
Jak co roku przypominamy, że w naszym badaniu dominują osoby młode (61% ma nie więcej niż 35 lat), z wykształceniem wyższym (72,2%), pracujące w miastach powyżej 200 000 mieszkańców (65,2%). Dodatkowo nasi respondenci zajmują co najmniej specjalistyczne stanowiska (73,4%) co sprawia, że ich wynagrodzenia są wyższe niż większości Polaków.
Przypominamy również, że prezentując stawki płac posługujemy się głównie medianą, gdyż miara ta lepiej niż średnia charakteryzuje badaną populację. Z badań GUS wynika bowiem, iż 2/3 Polaków zarabia poniżej średniej, co może być przyczyną błędów interpretacyjnych. Natomiast mediana jest wartością dzielącą badaną populację na pół.
Ze względów metodologicznych w obliczeniach końcowych uwzględniliśmy dane 108 184 osób. Wszystkie przedstawione stawki stanowią wynagrodzenie całkowite brutto wyrażone w PLN, o ile w tekście nie przedstawiono inaczej.
Ile zarabiali sprzedawcy w 2013 roku?
Wynagrodzenie sprzedawców
Mediana wynagrodzeń całkowitych brutto osób zatrudnionych w handlu detalicznym, w stacjonarnych punktach sprzedaży, wyniosła w 2013 roku 2 600 PLN. Zarobki 25% pracowników w tym dziale były niższe niż 1 873 PLN. Jednocześnie co czwarty sprzedawca otrzymywał więcej niż 3 900 PLN. W obliczeniach uwzględniono jedynie sprzedaż , nie brano pod uwagę osób zajmujących się sprzedażą internetową, czy telefoniczną ani przedstawicieli handlowych. Mediana dla ogółu pracujących w Polsce wyniosła 4 050 PLN, czyli o 53% więcej niż w przypadku sprzedawców.
Wynagrodzenie całkowite brutto sprzedawców wobec wynagrodzeń ogółu respondentów Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (w PLN)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Z danych OBW wynika, że
sprzedawcy mężczyźni zarabiali średnio o 30% więcej niż kobiety. Wynagrodzenie co czwartego mężczyzny nie było wyższe niż 2 170 PLN, a w przypadku co czwartej kobiety nie przekraczało 1 730 PLN. Mediana płac mężczyzn wyniosła 3 000 PLN, kobiet zaś 2 300 PLN. Różnica w płacach między najlepiej zarabiającymi mężczyznami i kobietami wyniosła aż 30%.
Wynagrodzenie całkowite brutto sprzedawców
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Sklep na Mazowszu a sklep na Mazurach
Nie zaskakuje fakt, iż w 2013 roku najwięcej zarabiali sprzedawcy w mazowieckim. Wynagrodzenie co drugiego sprzedawcy z tego województwa przekraczało 2 795 PLN i było o przeszło 40% wyższe niż w warmińsko-mazurskim (1 998 PLN) – województwie o najniższych zarobkach sprzedawców. Województwami, w których zarabiało się więcej niż średnia dla całego kraju były śląskie (3 650 PLN), wielkopolskie (2 775 PLN), pomorskie (2 700 PLN) oraz podlaskie (2 650 PLN). Wysokość zarobków co drugiego sprzedawcy z podkarpackiego, lubelskiego czy świętokrzyskiego nie przekraczało 2 400 PLN.
Mediana wynagrodzeń sprzedawców w poszczególnych województwach (w PLN)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Na starcie niewiele ponad ustawowe minimum
W zależności od wieku sprzedawcy, mediana zarobków wynosiła od 2 000 PLN do 3 028 PLN. Najlepiej zarabiali pracownicy pomiędzy 36. a 40. rokiem życia. Już 75% sprzedawców w tym wieku miało pensję wyższą niż 2 000 PLN, wynagrodzenie połowy przekraczało 3 028 PLN, a pensja co czwartego przewyższała kwotę 4 575 PLN. W kolejnych przedziałach wiekowych wynagrodzenie zmniejszało się. W przedziale (51-64 lata) mediana wynagrodzeń wyniosła 2 595 PLN, a co czwarty najlepiej wynagradzany zarabiał powyżej 3 420 PLN. Z kolei co czwarty młody pracownik zaczynał od stawki nie przekraczającej 1 700 PLN, a wynagrodzenie połowy nie było większe niż 2 000 PLN.
Wynagrodzenie całkowite brutto sprzedawców w różnym wieku (w PLN)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Sklepy polskie i zagraniczne
W firmach z przewagą kapitału zagranicznego co drugi pracownik zarabiał nawet 3 200 PLN, czyli o 28% więcej niż pracownik w firmach z przewagą kapitału krajowego (2 300 PLN). Wynagrodzenie co czwartego najlepiej zarabiającego wynosiło 4 600 PLN i było wyższe o 24% od najlepiej wynagradzanego w firmie polskiej (3 500 PLN). Zróżnicowanie w wynagrodzeniu 25% najgorzej zarabiających wyniosło 24% (2 250 PLN w firmach zagranicznych wobec 1 700 PLN w przedsiębiorstwach z przewagą kapitału polskiego.
Wynagrodzenie sprzedawców w firmach o różnym pochodzeniu kapitału (w PLN)
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Liczy się doświadczenie
Pracownik, którego staż nie przekracza roku, zarabia 1 914 PLN, by zdobywając 16-letnie doświadczenie zawodowe zarobić powyżej 3 100 PLN. W każdym dwuletnim przedziale wynagrodzenie wzrasta średnio o 11%.
Mediana wynagrodzenia całkowitego brutto osób o różnym stażu pracy w 2013 roku
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013
Centrum handlowe czy mały sklep?
W przedsiębiorstwach wielkich, czyli zatrudniających powyżej tysiąca osób, zarobki sprzedawców były o 53% wyższe niż w małych sklepach. Co drugi sprzedawca w mikroprzedsiębiorstwie zarobił 1 955 PLN wobec 3 000 PLN, jakie otrzymywali zatrudnieni w wielkich firmach. Co czwarty pracownik w mikroprzedsiębiorstwie zarobił powyżej 2 800 PLN, podczas gdy pensje 25% najlepiej zarabiających w wielkim przedsiębiorstwie przekroczyły 4 600 PLN. Wysokość pensji różniła się średnio o 11% od zarobków w kolejnej pod względem wielkości firmie.
Wynagrodzenia całkowite brutto w przedsiębiorstwach różnej wielkości (w PLN)
|
próba
|
25% zarabia poniżej
|
mediana
|
25% zarabia powyżej
|
mikroprzedsiębiorstwo
(1-9 osób)
|
394
|
1 600
|
1 955
|
2 800
|
małe przedsiębiorstwo
(10-49 osób)
|
402
|
1 650
|
2 100
|
3 050
|
średnie przedsiębiorstwo
(50-249 osób)
|
417
|
1 950
|
2 900
|
3 900
|
duże przedsiębiorstwo
(250-999 osób)
|
337
|
2 100
|
3 000
|
4 250
|
wielkie przedsiębiorstwo
(1 000 i więcej)
|
950
|
2 110
|
3 000
|
4 600
|
Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2013