COVID-19 i sztuczna inteligencja - katalizator zmian w branży IT

Jak pandemia napędziła rynek IT

• Cyfrowy boom - według McKinsey & Company, w 2021 roku aż 65% firm przyspieszyło wdrażanie rozwiązań cyfrowych w odpowiedzi na pandemiczne restrykcje [1]. To oznaczało większe zapotrzebowanie na specjalistów IT - od programistów, przez specjalistów ds. chmury, aż po ekspertów od cyberbezpieczeństwa.
• Praca zdalna i hybrydowa - z raportu Deloitte „Tech Trends 2022” wynika, że niemal 40% zespołów IT w dużych przedsiębiorstwach przeszło na model hybrydowy lub w pełni zdalny [2]. Dzięki temu firmy zaczęły rekrutować ludzi z zupełnie innych regionów (a nawet krajów), co stworzyło ogromne możliwości dla programistów i inżynierów, ale też zainicjowało globalną rywalizację o najlepsze talenty.
• Elastyczność = wyższe zarobki - pandemia uwidoczniła, jak ważna jest możliwość pracy z dowolnego miejsca, ale nie tylko. PwC w swoim corocznym badaniu CEO Survey wykazało, że 56% szefów firm IT inwestuje więcej w benefity i politykę work-life balance, żeby przyciągnąć i zatrzymać pracowników [3]. W efekcie w wielu krajach, także w Polsce, wynagrodzenia na stanowiskach zdalnych w IT wzrosły nawet o kilkanaście procent rok do roku.

AI na fali wznoszącej

• Nowe zawody i wysokie stawki - Accenture w raporcie „Technology Vision 2023” podaje, że aż 72% dyrektorów ds. technologii uważa wdrożenia AI za jeden z priorytetów strategicznych na najbliższe dwa lata [4]. Na rynku rośnie więc zapotrzebowanie na data scientists, inżynierów uczenia maszynowego i ekspertów od przetwarzania języka naturalnego (NLP). Według Hays, w samym 2023 roku globalne stawki dla takich specjalistów wzrosły średnio o około 10-15% [7].
• Automatyzacja codziennych zadań - KPMG w raporcie „Tech Industry CEO Outlook” wskazuje, że prawie 70% dyrektorów firm technologicznych zamierza zainwestować w robotyzację procesów (RPA) oraz AI do automatyzacji powtarzalnych zadań [5]. Efekt? Z jednej strony mniej żmudnej pracy dla ludzi, z drugiej - konieczność podnoszenia kwalifikacji, żeby umieć nadzorować i rozwijać te narzędzia.
• Globalna konkurencja o talenty - Gartner prognozuje, że do 2025 roku aż 60% dużych organizacji wdroży różne formy narzędzi AI wspierających procesy decyzyjne [6]. Potrzeba więc coraz więcej ekspertów w tej dziedzinie. Dlatego firmy, żeby przyciągnąć najlepszych kandydatów, podnoszą płace i oferują dodatkowe świadczenia, takie jak szkolenia i certyfikacje w obszarze uczenia maszynowego.

Rynek pracy i wynagrodzenia - liczbowo

• Ogólny wzrost zatrudnienia w IT - Bureau of Labor Statistics (BLS) prognozuje 22% wzrost zatrudnienia w amerykańskich zawodach IT w latach 2020-2030, co jest dużo wyższym wynikiem niż średnia dla całej gospodarki [8]. W Europie natomiast Eurostat raportuje, że w 2021 roku w branży ICT pracowało już 8,4 mln osób, co stanowiło 4,3% zasobów pracy w UE [9].
• Skok płac w sztucznej inteligencji - według raportu Hays „Global Skills Index” z 2023 roku, specjaliści z obszaru AI mogą liczyć na wynagrodzenia średnio o 30-40% wyższe niż w innych segmentach IT, co jest efektem ogromnego zapotrzebowania na te konkretne umiejętności [7].
• Zarobki w modelu zdalnym - firmy rekrutacyjne (jak Randstad czy Robert Half) raportują, że widełki płacowe przy ofertach remote bywają o 10-20% wyższe niż przy tradycyjnych, stacjonarnych stanowiskach. Wynika to z tego, że pracodawcy muszą konkurować ze stawkami proponowanymi przez globalne korporacje - i często to robią, żeby szybko obsadzić kluczowe role.

Przyszłość

Patrząc na to, co działo się przez ostatnie lata, trudno się spodziewać wyhamowania omawianych trendów. Na ich podstawie można założyć, że:
• Praca hybrydowa/zdalna nie zniknie - bo firmy i pracownicy doceniają jej zalety.
• AI będzie coraz szerzej wykorzystywane i wytworzy nowe obszary specjalizacji (np. inżynier promptów, etyka AI).
• Wynagrodzenia specjalistów w niszowych technologiach (jak uczenie maszynowe czy cyberbezpieczeństwo) wciąż będą rosły, choć tempo może się nieco ustabilizować.
• Rynek globalny wymusi na lokalnych pracodawcach ciągłe dostosowywanie oferty płacowej i benefitów do realiów międzynarodowej konkurencji.

Podsumowanie
Pandemia COVID-19 zadziałała jak katalizator - przyspieszyła transformację cyfrową, masowo wprowadziła pracę zdalną, a jednocześnie pokazała, że dobrze rozwinięta infrastruktura IT to dzisiaj absolutna podstawa funkcjonowania większości firm. Równolegle rozwój sztucznej inteligencji otworzył drogę do kolejnych innowacji i zupełnie nowych ról zawodowych.
Dane zebrane w raportach czołowych firm doradczych (McKinsey, Deloitte, PwC, Accenture, KPMG, Gartner) oraz organizacji rekrutacyjnych (Hays, Randstad, Robert Half) wskazują, że wzrost zatrudnienia i wynagrodzeń w IT (zwłaszcza w obszarze AI) będzie się utrzymywał. Jednocześnie automatyzacja powtarzalnych zadań może ograniczać zapotrzebowanie na niektóre stanowiska.
Nadchodzące lata wciąż wyglądają bardzo obiecująco. Rośnie liczba ofert pracy, rosną stawki, a praca zdalna otwiera drzwi do międzynarodowych projektów. Kluczem do sukcesu będzie inwestowanie w rozwój kompetencji zespołów, zwłaszcza w obszarze AI oraz maksymalne wykorzystanie możliwości, jakie oferuje cyfrowy świat.