Co 10 zarobiona złotówka pochodzi z premii i nagród
Największy udział w wynagrodzeniu całkowitym miało wynagrodzenie zasadnicze. Jak wynika z danych GUS za październik 2022 roku, stanowiło ono przeciętnie 75% wynagrodzenia całkowitego. Zmienne składniki, a więc premie i nagrody obejmowały natomiast prawie 10% wynagrodzenia całkowitego. W latach 2012-2022 proporcje te były bardzo podobne i wahały się jedynie o 1-2 p.p. Pozostałe składniki, wśród których GUS wymienia m.in. wynagrodzenie za nadgodziny lub dodatki za pracę zmianową, stanowiły pozostałe 15%. Co ciekawe, w przypadku mężczyzn udział zmiennych składników wynagrodzenia wynosił 11,2% i był wyższy niż w przypadku kobiet o 3,4 p.p. (7,8%).
Struktura wynagrodzenia w 2022 roku (w procentach)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
(Struktura wynagrodzeń według zawodów w 2022 roku)
W ramach ciekawostki warto powołać się na dane zebrane do Kompleksowego raportu płacowego Sedlak
& Sedlak jesień/zima 2023, z którego wynika, że udział premii i nagród wynosi 12%. Wartość ta zbliżona jest do danych zaprezentowanych przez GUS i wyższa jedynie o 2 p.p. Warto jednak pamiętać, że metodologia tych dwóch raportów jest zupełnie inna i bezpośrednie porównywanie tych danych nie jest właściwe.
Struktura płac w wielkich grupach zawodów
Podobnie jak w przypadku ogólnych danych, wśród wszystkich wielkich grup zawodowych dominującym składnikiem wynagrodzenia całkowitego jest wynagrodzenie zasadnicze. Najmniejszy udział tego elementu można zaobserwować w grupie operatorów i monterów maszyn i urządzeń, gdzie stanowił on niecałe 71%. W pozostałych wielkich grupach zawodowych udział ten wahał się od 74% do 80%.
Struktura wynagrodzenia w wielkich grupach zawodów w 2022 roku (w procentach)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
(Struktura wynagrodzeń według zawodów w 2022 roku)
Struktura zarobków osób w firmach o różnej wielkości
Wynagrodzenie zasadnicze stanowiło od 72,1% (w firmach zatrudniających od 1 000 do 1 999 osób) do 84,7% (w najmniejszych firmach, które zatrudniały poniżej 20 osób). Największy udział premii i nagród (14,4%) występował w największych firmach, gdzie pracowało co najmniej 5 000 osób. Z kolei najmniejszy w przypadku organizacji, które zatrudniały poniżej 20 osób. Udział wynagrodzeń za godziny nadliczbowe w płacy całkowitej wynosił od 0,8% do 3,5%.
Struktura wynagrodzenia w firmach różnej wielkości w 2022 rok (w procentach)
liczba
zatrudnionych osób
|
wynagrodzenie
zasadnicze
|
nagrody
i premie
|
wynagrodzenie
za pracę w godzinach nadliczbowych
|
inne
składniki
|
do
19
|
84,7
|
7,3
|
0,8
|
7,2
|
20-49
|
77,5
|
7,8
|
2,2
|
12,5
|
50-99
|
72,8
|
8,4
|
3,5
|
15,3
|
100-249
|
74,1
|
9,9
|
2,7
|
13,3
|
250-499
|
74,9
|
10,9
|
2,2
|
12
|
500-999
|
72,6
|
11,0
|
2,9
|
13,5
|
1
000-1 999
|
72,1
|
9,6
|
3,1
|
15,2
|
2
000-4 999
|
73,3
|
10,1
|
3,2
|
13,4
|
5
000 i więcej
|
73,5
|
14,4
|
2,4
|
9,7
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS (Struktura wynagrodzeń według zawodów w 2022 roku)
Różnice w strukturze płac osób o różnej wielkości wynagrodzenia
Wynagrodzenie zasadnicze pracowników, którzy otrzymywali w 2022 roku płacę minimalną (tj. 3 010 PLN), stanowiło prawie 99% ich całkowitych zarobków. W przypadku osób zarabiających więcej, struktura wynagrodzeń była bardziej zróżnicowana. „Podstawa” stanowiła od 69% (wśród osób mieszczących się w przedziale zarobków od 125 do 150% przeciętnego wynagrodzenia) do 93% (wśród zarabiających więcej niż 3 010, ale mniej niż 50% średniej krajowej).
Struktura wynagrodzeń osób z zarobkami o różnej wysokości w 2022 roku*
*PW – przeciętne wynagrodzenie
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 2022 roku wynosiło 7 001 PLN
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS (Struktura wynagrodzeń według zawodów w 2022 roku)