Z
Raportu Płacowego Sedlak & Sedlak za rok 2018 wynika, że w okresie badania podwyżki wyniosły średnio 5%. Według raportu najwyższe podwyżki zostały przyznane w grupie pracowników fizycznych i wyniosły 6%. Wśród specjalistów przyznano wynagrodzenie wyższe o 5%, również kadra kierownicza otrzymała podwyżki w wysokości 5%. Warto zaznaczyć, że według raportu, planowane na 2019 rok podwyżki płac są już nieco niższe.
Zrealizowane podwyżki wynagrodzeń
pracowników na różnych poziomach hierarchii organizacyjnej w 2018 roku
Źródło: opracowanie na podstawie Raport Płacowy Sedlak & Sedlak 2018
Malejące bezrobocie sprzyja wzrostowi wynagrodzeń
Według analityków NBP spadające bezrobocie oraz wysoki popyt na pracę wpływają na poprawę pozycji pracowników i osób poszukujących pracy w negocjacjach płacowych z pracodawcami.
Jak podaje GUS, w styczniu 2018 bezrobocie rejestrowane wynosiło 6,8%, a w listopadzie 5,7%. Z kolei stopa bezrobocia liczona wg BAEL wyniosła w Polsce w III kwartale 3,8% wobec 4,7% w analogicznym okresie 2017 roku. Według tej samej instytucji liczba wolnych miejsc pracy na koniec trzeciego kwartału wzrosła o 19,8% w ujęciu rocznym.
W Raporcie o inflacji NBP (listopad 2018) czytamy: „W warunkach umacniania się pozycji pracowników w negocjacjach płacowych odsetek przedsiębiorców prognozujących wzrost płac pozostaje relatywnie wysoki (22,3% w III kw. 2018 roku), choć obniżył się w ostatnich kwartałach. W rezultacie wynagrodzenia nominalne w gospodarce rosną w tempie szybszym niż w poprzednich latach, ale nie następuje ich dalsze przyśpieszenie”. Może to być potwierdzenie licznych prognoz gospodarczych, które mówią o spowolnieniu gospodarczym w 2019 roku.
Średnia płaca w gospodarce narodowej
W 2017 roku średnia płaca w gospodarce narodowej wyniosła 4 272 PLN. Biorąc pod uwagę prognozy NBP o 6,8%-owym wzroście wynagrodzeń, w 2018 kwota ta wyniesie 4 562 PLN. Prognoza ta odpowiada aktualnym danym, gdyż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w III kwartale wyniosło 4580 PLN przy dynamice r/r wynoszącej 7,3%.
Przeciętne wynagrodzenia
w gospodarce narodowej w latach 2009 – 2018 brutto
Źródło: opracowanie na podstawie GUS
*prognoza NBP
Średnia płaca w sektorze przedsiębiorstw
Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obejmują przedsiębiorstwa, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. Nie obejmują zatem mikroprzedsiębiorstw oraz sektora publicznego.
Średnie wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w grudniu 5 275 PLN i było o 6,2% wyższe niż we wrześniu oraz o 6,1% wyższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W siedmiu miesiącach dynamika płac przekroczyła 7% w ujęciu rocznym. Dla całego 2018 roku kwota ta wyniosła 4 825 PLN.
Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 2018 roku
Źródło: opracowanie na podstawie GUS
Wynagrodzenia w sekcjach PKD
W przeciągu całego roku trend w wynagrodzeniach w poszczególnych sekcjach utrzymywał się na podobnym poziomie. Przez wszystkie miesiące w roku, spośród sekcji ogólnych, najlepiej opłacana była Informacja i komunikacja, gdzie w listopadzie przeciętne wynagrodzenie wyniosło 8 402 PLN. Z kolei sekcja administrowanie i działalność wspierająca w ciągu całego roku była najgorzej opłacana.
W listopadzie wzrost wynagrodzeń wystąpił we wszystkich sekcjach. Najwyższy w górnictwie i wydobywaniu – o 18,7%. Wyższy niż przeciętny wzrost płac odnotowano również w zakwaterowaniu i gastronomii (9,2%) oraz w budownictwie (8,1%).
Wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw wg sekcji PKD
w listopadzie 2018 roku
sekcja
|
przeciętne wynagrodzenie
|
informacja
i komunikacja
|
8 402
|
obsługa
rynku nieruchomości
|
5 163
|
przemysł:
|
5 113
|
- górnictwo i wydobywanie
|
9 369
|
-przetwórstwo przemysłowe
|
4 752
|
-wytwarzanie i zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę
|
8 222
|
-dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i odpadami; rekultywacja
|
4597
|
budownictwo
|
5 037
|
sektor
przedsiębiorstw
|
4 967
|
przetwórstwo
przemysłowe
|
4 752
|
handel,
naprawa pojazdów samochodowych
|
4 528
|
transport
i gospodarka magazynowa
|
4 485
|
zakwaterowanie
i gastronomia
|
3 563
|
administrowanie
i działalnośc wspierająca
|
3 500
|
Źródło: opracowanie na podstawie GUS
Inflacja i PKB
W kontekście wynagrodzeń warto wspomnieć również o inflacji, bowiem ma ona znaczny wpływ na nasze wynagrodzenia, a dokładniej na ich siłę nabywczą. Przy spowolnieniu dynamiki cen konsumpcyjnych, siła nabywcza płac wzrasta. Wskaźnik dynamiki zarobków w Polsce od wielu lat przewyższa inflację.
W 2018 roku obserwowaliśmy umiarkowany wzrost cen. Najwyższa inflacja wystąpiła w czerwcu, lipcu i sierpniu – 2% r/r. Oprócz sierpnia i grudnia, we wszystkich miesiącach realna dynamika wzrostu wynagrodzenia była wyższa w ujęciu rocznym w porównaniu z 2017 rokiem.
Realna dynamika wzrostu płac w sektorze przedsiębiorstw (r/r w %)
Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
W 2018 roku dynamika wynagrodzeń m/m w porównaniu do 2017 roku jedynie w czterech miesiącach była wyższa. Jak co roku grudzień jest miesiącem, w którym odnotowuje się największą dynamikę wzrostu wynagrodzeń. Powyższy fakt wynika z tego, że część pracodawców wypłaca premie roczne czy kwartalne oraz dodatki świąteczne. Jest to miesiąc, w którym nasze wynagrodzenia są o kilka procent wyższe niż w listopadzie.
Realna dynamika wzrostu płac w sektorze przedsiębiorstw (m/m w %)
Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Wyższej niż w poprzednich latach dynamice wynagrodzeń towarzyszy wysoka dynamika wydajności pracy związana z wysokim wzrostem PKB. Jednak pensje rosną szybciej niż rośnie gospodarka. NBP przewiduje wzrost PKB w całym 2018 roku na poziomie 4,8%, podczas gdy płace miały wzrosnąć o 6,8%. Oznacza, to że wynagrodzenia w naszym kraju rosną szybciej niż wydajność pracy.
Należy mieć na uwadze, że prognozy ekonomiczne na 2019 rok są mniej optymistyczne niż sytuacja w 2018 roku.