Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o Służbie Więziennej określa ją jako umundurowaną
i uzbrojoną formację apolityczną podległą Ministrowi Sprawiedliwości, posiadającą własną strukturę organizacyjną.
Praca w SW nie należy do łatwych i przyjemnych. Wymaga niezwykłej odporności na stres. Owszem, funkcjonariusze otrzymują dodatki w postaci trzynastek i po 15 latach przechodzą na emeryturę, ale rzadko się mówi, iż wynosi ona 40% ostatniej pensji. Warto wspomnieć, że 46% funkcjonariuszy posiada wykształcenie wyższe (jest to jeden z najwyższych odsetek wśród służb mundurowych). Co zatem przyciąga do pracy młodych i wykształconych ludzi? Być może są to obowiązki służbowe.
Czym właściwie zajmuje się Służba Więzienna? Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o Służbie Więziennej reguluje jej zadania:
- prowadzi oddziaływania penitencjarne i resocjalizacyjne wobec osób skazanych na karę pozbawienia wolności,
- wykonuje tymczasowe aresztowania w sposób zabezpieczający prawidłowy tok postępowania karnego o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,
- zapewnia osobom skazanym na karę pozbawienia wolności lub tymczasowo aresztowanym, a także osobom, wobec których są wykonywane kary pozbawienia wolności i środki przymusu skutkujące pozbawieniem wolności, przestrzegania ich praw, a zwłaszcza humanitarnych warunków bytowych, poszanowania godności, opieki zdrowotnej i religijnej,
- humanitarnie traktuje osoby pozbawione wolności,
- chroni społeczeństwo przed sprawcami przestępstw lub przestępstw skarbowych osadzonymi w zakładach karnych i aresztach śledczych,
- zapewnia w zakładach karnych i aresztach śledczych porządku i bezpieczeństwa,
- wykonuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tymczasowe aresztowania oraz kary pozbawienia wolności i środki przymusu skutkujące pozbawieniem wolności jeżeli mają być wykonywane w zakładach karnych i aresztach śledczych
i jeżeli wynikają z realizacji orzeczenia wydanego przez właściwy organ,
- współdziała z odpowiednimi formacjami innych państw oraz z organizacjami międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień międzynarodowych.
Kwestia finansowa
Na wynagrodzenie funkcjonariuszy Służby Więziennej składa się uposażenie zasadnicze (wynikające z zajmowanego stanowiska) oraz trzy dodatki o charakterze stałym: dodatek za wysługę lat wedle ustawy o Służbie Więziennej, dodatek za posiadany stopień (tak samo jak w przypadku żołnierzy i innych formacji mundurowych), a także dodatek służbowy (regulowany uznaniowo).
Ustawa budżetowa na rok 2011 z dnia 20 stycznia 2011 roku (Dz. U. z dnia 9 lutego 2011 r.) określa kwotę bazową dla żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy – w wysokości 1 523,29 PLN. Aby obliczyć uposażenie zasadnicze danego funkcjonariusza Służby Więziennej należy pomnożyć tą kwotę przez mnożnik przeciętnego uposażenia (zależy on od grupy zaszeregowania; w SW jest ich od 1 do 40), (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 stycznia 2011 r. w sprawie uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej) oraz przez tzw. wskaźnik wielokrotności kwoty bazowej. Wynosi on 2,65 i jest to charakterystyczny wskaźnik dla SW ustanowiony przez Ministra Sprawiedliwości.
Jak zatem kształtują się zarobki funkcjonariuszy? Obrazuje to poniższy wykres
Uposażenie zasadnicze oficerów
w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej (w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak
Najwyższe uposażenie zasadnicze otrzymuje Dyrektor Generalny Służby Więziennej. Miesięcznie jego konto zasila kwota 7 849 PLN brutto. Należy mieć na uwadze, iż jest to suma bez dodatków o charakterze stałym, o których była mowa wcześniej. 5 002 PLN brutto – to płaca naczelnika wydziału, zastępcy dyrektora biura, naczelnego lekarza oraz głównego księgowego Centralnego Zarządu Służb Więziennych. Stanowiska te zaszeregowane są w 37 grupie. Doradca Dyrektora Generalnego oraz kierownik zespołu zarabiają 4 540 PLN brutto. Na 3 754 PLN brutto miesięcznie może liczyć starszy kontroler i specjalista. Najniżej w hierarchii stanowisk przewidzianych dla oficerów Centralnego Zarządu SW jest usytuowany młodszy inspektor. Jego uposażenie zasadnicze to 2 382 PLN brutto.
A jak wysoko została „wyceniona” służba funkcjonariuszy ze stopniem chorążego?
Uposażenie zasadnicze chorążych w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej
Opracowanie Sedlak & Sedlak
Starszy instruktor, instruktor i młodszy instruktor ze stopniem chorążego otrzymują uposażenie zasadnicze w wysokości odpowiednio: 2 382 PLN brutto, 2 203 PLN brutto oraz 2 045 PLN brutto.
Z kolei podoficerowie zarabiają od 1 055 PLN brutto do 2 111 PLN brutto miesięcznie. Szczegółowe dane przedstawia tabela 1.
Uposażenie zasadnicze podoficerów w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej
rodzaj stanowiska
służbowego (korpus)
|
grupa zaszeregowania
|
stanowisko służbowe
|
uposażenie
zasadnicze (brutto)
|
podoficerski
|
7
|
starszy kierowca
|
2 111 PLN
|
6
|
kierowca
|
2 045 PLN
|
5
|
starszy referent
|
1 934 PLN
|
3
|
referent
|
1 741 PLN
|
1
|
młodszy referent
|
1 055 PLN
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak
Tak, jak już zostało nadmienione, funkcjonariusze SW oprócz uposażenia zasadniczego otrzymują dodatki. Pierwszym z nich jest dodatek za wysługę lat. Aby ustalić wysokość tego dodatku bierze się pod uwagę dokumenty znajdujące się w aktach osobowych funkcjonariusza na dzień przyjęcia do służby (dotyczy to jednak tylko okresów służb – poprzednia praca zawodowa nie jest w wysługę wliczana, np. jeśli ktoś był zawodowym żołnierzem to otrzyma wysługę za ten okres, natomiast jeśli pracował np. jako nauczyciel w szkole – nie). Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o Służbie Więziennej (Art. 58. 1.) reguluje kwestię wysokości dodatku za wysługę lat. Funkcjonariusze otrzymują:
- 5% uposażenia zasadniczego – po 2 latach służby,
- 10% uposażenia zasadniczego – po 5 latach służby,
- 15% uposażenia zasadniczego – po 10 latach służby,
- 20% uposażenia zasadniczego – po 15 latach służby,
- 25% uposażenia zasadniczego – po 20 latach służby,
- 30% uposażenia zasadniczego – po 25 latach służby,
- 35% uposażenia zasadniczego – po 30 latach służby.
Kolejnym dodatkiem o charakterze stałym jest dodatek za stopień. Jego wysokość jest ustalona w stawkach miesięcznych dla każdego stopnia w poszczególnych korpusach (od szeregowego do generała). Wykres 3. przedstawia wysokość dodatku za stopień dla korpusu oficerów Służby Więziennej.
Wysokość dodatku za stopień w korpusie oficerów Służby Więziennej
Źródło: Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2011 r. w sprawie dodatków
o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej
Najniższą stawkę otrzymuje podporucznik – 950 PLN brutto. Z kolei porucznik – 1 003 PLN. Na 1 214 PLN brutto miesięcznie został „wyceniony” stopień majora, a 105 PLN więcej stopień podpułkownika (1 319 PLN). Dodatek za posiadanie trzech gwiazdek i dwóch belek na rękawie pułkownika wynosi 1 477 PLN brutto. Generał, usytuowany najwyżej w hierarchii, zarabia dodatkowo 1 688 PLN.
Im funkcjonariusze niżsi stopniem tym i niższe dodatki. Poniżej 1 000 PLN brutto otrzymuje korpus chorążych.
Wysokość dodatku za stopień w korpusie chorążych Służby Więziennej
Źródło: Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2011 r. w sprawie dodatków
o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej
Dodatek za stopień starszego chorążego to 866 PLN brutto. Niewiele mniej, bo 823 PLN otrzymuje chorąży. Najniższy stopniem w tym korpusie – młodszy chorąży – zarabia dodatkowo 792 PLN brutto.
Dodatek za stopień przysługuje również korpusowi podoficerów i szeregowych. Tabela 2. przedstawia kwoty.
Wysokość dodatku za stopień
w korpusie podoficerów i szeregowych Służby Więziennej
nazwa stopnia
|
stawka miesięczna w
PLN
|
korpus podoficerów
Służby Więziennej
|
starszy
sierżant sztabowy
|
676
|
sierżant
sztabowy
|
623
|
starszy
sierżant
|
581
|
sierżant
|
539
|
plutonowy
|
517
|
starszy
kapral
|
496
|
kapral
|
475
|
korpus szeregowych
Służby Więziennej
|
starszy
szeregowy
|
338
|
szeregowy
|
317
|
Źródło: Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2011 r. w sprawie dodatków
o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej
Najwyższym stopniem w korpusie podoficerów jest starszy sierżant sztabowy. Jego stawka miesięczna za stopień wynosi 676 PLN brutto. O 53 PLN więcej otrzymuje sierżant sztabowy. Pozycja plutonowego zapewnia dodatek w wysokości 517 PLN do uposażenia zasadniczego. Najniższy stopniem podoficer to kapral. Każdego miesiąca zarabia dodatkowo 475 PLN brutto. W korpusie szeregowych dodatki za stopień wynoszą 338 PLN brutto (starszy szeregowy) i 317 PLN brutto (szeregowy).
Ostatnim z dodatków o charakterze stałym jest dodatek służbowy. Jego wysokość również ustala się kwotowo. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2011 roku nie może on przekroczyć 50% otrzymywanego uposażenia zasadniczego i dodatku za stopień.
Sprawdź ile zarabiają inni w Twoim mieście, na takim samym stanowisku - odbierz indywidualny raport!