Podsumowanie raportu „Wynagrodzenia w różnych grupach zawodowych – Polska na tle UE”

Niniejszy artykuł stanowi podsumowanie raportu „Wynagrodzenia w różnych grupach zawodowych – Polska na tle UE”. W raporcie zaprezentowano stawki wynagrodzeń w poszczególnych grupach zawodowych w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej. Przedstawione analizy opierają się na danych pochodzących z bazy EUROSTAT i dotyczą 27 państw należących do Unii Europejskiej.
W raporcie znajdą Państwo dane o wynagrodzeniach z ośmiu głównych grup zawodowych:

1. menedżerowie,
   
2. specjaliści,
   
3. technicy i średni personel,
   
4. pracownicy biurowi,
   
5. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy,
   
6. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy,
   
7. operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń,
   
8. pracownicy przy pracach prostych.

Wynagrodzenia przedstawiono w ujęciu nominalnym w przeliczeniu na euro. Dodatkowo porównano siłę nabywczą wynagrodzeń w poszczególnych krajach, poprzez wyrażenie płac w parytecie siły nabywczej (PPP). Parytet służy do ujednolicania jednostek pieniężnych, co umożliwia dokonywanie międzynarodowych porównań, np. płac czy PKB.

Dane ogólne

Jak wynika z raportu „Wynagrodzenia w różnych grupach zawodowych – Polska na tle UE” liderem płacowym w 2010 roku była Dania. W tym kraju zarobki były najwyższe w sześciu z ośmiu omawianych grup zawodowych. Na 2 miejscu znalazł się Luksemburg, a na 3 Irlandia. Polska uplasowała się na 22 miejscu w rankingu. Natomiast najniższe zarobki we wszystkich grupach zawodowych w 2010 roku otrzymywali pracownicy w Bułgarii.



Biorąc pod uwagę wynagrodzenia wyrażone w PPS sytuacja wyglądała podobnie. Ponownie w większości analizowanych grup zawodowych najwyżej opłacani byli zatrudnieni w Danii, natomiast najniżej pracownicy w Bułgarii. Polska w rankingu zajęła 19 miejsce.

Wynagrodzenia menedżerów

W 2010 roku we wszystkich krajach Unii Europejskiej, menedżerowie byli najwyżej opłacaną grupą zawodową. Średnie wynagrodzenie w Unii Europejskiej wyniosło 4 355 euro. Natomiast średnia dla „starych” państw Unii Europejskiej była wyższa o 642 euro. Najlepiej opłacani byli menedżerowie w Luksemburgu (8 496 euro). Ich pensja była o 95% wyższa od średniego wynagrodzenia w UE. Natomiast najmniej zarabiali menedżerowie w Bułgarii (808 euro). Ich wynagrodzenie było ponad 5-krotnie niższe od średniej w Unii Europejskiej.
W Polsce menedżerowie zarabiali 1 698 euro, co stanowiło zaledwie 39% średniego wynagrodzenia we wszystkich krajach Unii Europejskiej w 2010 roku.



Biorąc pod uwagę średnie wynagrodzenie w 15 krajach Unii Europejskiej najwyższą pensję otrzymywali menedżerowie w sektorze górnictwo i wydobywanie (6 619 euro). O 6% mniej zarabiali menedżerowie zajmujący się działalnością finansową i ubezpieczeniami (6 198 euro). Najniższą pensję otrzymywali menedżerowie w sektorze opieka zdrowotna i pomoc społeczna (4 161 euro). Analizując średnie wynagrodzenie menedżerów we wszystkich krajach Unii Europejskiej wyraźnie widać, że najlepiej opłacani byli menedżerowie w sektorach: działalność finansowa i ubezpieczeniowa (5 825 euro) oraz informacja i komunikacja (5 458 euro). Podobnie jak w przypadku krajów „piętnastki” najniższe wynagrodzenie otrzymywali menedżerowie w branży opieka zdrowotna i pomoc społeczna (3 730 euro).
Co ciekawe, w Polsce sektorem, w którym menedżerowie otrzymywali najniższe wynagrodzenie była edukacja (1 196 euro). Najlepiej opłacani byli menedżerowie trudniący się działalnością finansową i ubezpieczeniami (2 827 euro) oraz z branży informacja i komunikacja (2 757 euro).

Wynagrodzenia specjalistów

Średnie wynagrodzenie specjalistów we wszystkich krajach Unii Europejskiej w 2010 roku wyniosło 3 168 euro. Najlepiej opłacani byli pracownicy w Luksemburgu. W 2010 zarobili oni 5 215 euro, czyli o 65 % więcej od średniego wynagrodzenia w Unii Europejskiej. Najniższe płace oferowano w Bułgarii – 494 euro, czyli ponad 10 razy mniej od specjalistów z Luksemburga i ponad 6 razy niższe od średniego wynagrodzenia w UE.
W Polsce zarobki specjalistów wyniosły 1 001 euro, a więc były ponad 3-krotnie niższe od średniej dla krajów należących do Unii Europejskiej w 2010 roku.



Analiza struktury wynagrodzeń specjalistów pokazuje, że w prawie 60% państw (16 krajów) premie stanowiły 5 – 10% płacy całkowitej. Tylko w przypadku dwóch państw: Portugalii i Austrii wynagrodzenie zmienne specjalistów stanowiło więcej niż 15% ich wynagrodzenia całkowitego. Najmniejszy udział premii wynagrodzeniu całkowitym specjalistów odnotowano na Litwie oraz w Danii i Szwecji – 2%.

Wynagrodzenia w Polsce w 2010 roku

W Polsce w 2010 roku wśród wszystkich grup zawodowych najwyższe wynagrodzenia otrzymywali menedżerowie — ich wynagrodzenie było ponad dwukrotnie wyższe od średniego wynagrodzenia w całej gospodarce. Specjaliści przeciętnie osiągali wynagrodzenie o 25% wyższe od średniego. Natomiast wynagrodzenie techników i średniego personelu było wyższe o 4% od ogólnej średniej. Wynagrodzenia w pozostałych, grupach zawodowych, były niższe od średniej krajowej od 14% (wśród operatorów i monterów maszyn i urządzeń) do 39% (pracowników przy pracach prostych).



Na wykresie 8 . przedstawiono stawki wynagrodzeń w Polsce oraz w „starych” i wszystkich państwach Unii Europejskiej. Największe dysproporcje między wynagrodzeniami pracowników w Polsce oraz w „starych” i wszystkich krajach Unii Europejskiej odnotowano w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców. W tej grupie zawodowej zatrudnieni w Polsce otrzymali 4 razy niższe wynagrodzenie od średniej dla krajów 15-stki i 3,5 razy niższe od średniej dla wszystkich państw Unii Europejskiej. Z kolei najmniejsze dysproporcje wystąpiły wśród menedżerów. Menedżerowie w Polsce otrzymywali 3 razy niższą płacę od średniej w krajach 15-stki i 2,6 razy niższą od płacy w UE.

Rozpiętości płacowe w krajach Unii Europejskiej w 2010 roku

Na wykresie 9. zaprezentowano rozpiętości płacowe występujące w krajach Unii Europejskiej w 2010 roku. Przedstawione dane pokazują ile razy wynagrodzenie najlepiej opłacanej grupy zawodowej jest wyższe od wynagrodzenia najgorzej opłacanej grupy zawodowej w danym państwie.
Największe dysproporcje pomiędzy wynagrodzeniami w 2010 roku występowały w Rumunii W tym kraju najlepiej opłacana grupa zawodowa (menedżerowie) pobierała wynagrodzenie ponad 5-cio krotnie wyższe od wynagrodzeń pracowników przy pracach prostych. Natomiast najmniejszą rozpiętość wynagrodzeń odnotowano w Irlandii (2,11), W Polsce nierówność płacowa w 2010 roku wyniosła 3,52.
Warto zwrócić uwagę, iż rozpiętości wynagrodzeń w Polsce w 2010 roku były porównywalne do rozpiętości występujących zarówno w „starych” krajach Unii Europejskiej, jak i wszystkich państwach członkowskich.

O raporcie

Raport „Wynagrodzenia w różnych sektorach gospodarki – Polska na tle UE” ukazał się po raz drugi. Został on podzielony na 2 części.

W części I. zaprezentowano stawki wynagrodzeń w 8 grupach zawodowych. W każdej grupie dokonano analizy płac w różnych grupach wiekowych oraz różnych sektorach gospodarki. Przedstawiono różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Ponadto, pokazano jak kształtowały się wynagrodzenia w krajach „starych” (kraje tworzące Unię Europejską przed akcesją nowych członków w 2004 roku) oraz „nowych” Unii Europejskiej. Analizie poddano także relacje wynagrodzenia zmiennego do płacy całkowitej w poszczególnych państwach członkowskich.

W II. części opisano wynagrodzenia w różnych grupach zawodowych w Polsce w 2010 roku. Zaprezentowano także porównanie wynagrodzeń w poszczególnych grupach zawodowych do średniego wynagrodzenia w polskiej gospodarce w latach 1999 – 2010.