Spółki Skarbu Państwa, czyli które?
Za Spółki Skarbu Państwa uznaje się firmy, w których bezpośredni udział w akcjonariacie ma Państwo. Błędnym jest jednak przekonanie, że w każdym z tych przedsiębiorstw Państwo ma większościowy udział w akcjonariacie.
Spółki z udziałami Skarbu Państwa w akcjonariacie
|
spółka
|
udział SP
w akcjonariacie
|
zysk netto 2017
w PLN
|
|
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A.
|
71,9%
|
2 921 000 000
|
|
Polski Holding Nieruchomości S.A.
|
69,8%
|
31 400 000
|
|
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
|
57,4%
|
2 667 000 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
55,2%
|
2 543 300 000
|
|
Grupa Lotos S.A.
|
53,2%
|
1 671 800 000
|
|
Energa S.A.
|
51,5%
|
789 000 000
|
|
Enea S.A.
|
51,5%
|
1 164 891 000
|
|
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
|
35,0%
|
156 091 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
34,2%
|
4 233 000 000
|
|
Grupa Azoty S.A.
|
33,0%
|
488 826 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
31,8%
|
1 525 000 000
|
|
Tauron Polska Energia S.A.
|
30,1%
|
1 382 946 000
|
|
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
|
29,4%
|
3 104 000 000
|
|
Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.
|
27,5%
|
7 173 000 000
|
|
Grupa Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A.
|
5,0%
|
88 508 000
|
|
Elektrociepłownia Będzin S.A.
|
5,0%
|
14 346 000
|
Źródło: Opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie sprawozdań finansowych spółek
Jak widać, tylko w 7 firmach spośród 16 Skarb Państwa ma udział większościowy. W większości pozostałych jest on akcjonariuszem dominującym, co w praktyce zapewnia mu możliwość decydowania o losach spółek. Należy dodać, że oprócz wymienionych przedsiębiorstw, Skarb Państwa sprawuje kontrolę w sposób pośredni w spółkach, w których udziały mają przedsiębiorstwa, gdzie jest głównym akcjonariuszem. Dobrym przykładem są banki PEKAO i Alior , kontrolowane przez PZU. Jak widać w tabeli 1., pomimo karuzeli kadrowej i zarządzania podporządkowanego interesowi społecznemu i politycznemu wymienione przedsiębiorstwa generują pokaźne zyski (łącznie niemal 30 mld PLN).
Gorące stołki - ile to kosztuje?
Jeżeli popatrzymy na odprawy wypłacone menedżerom w 2016 roku to uwagę zwraca przede wszystkim PZU, gdzie koszt wypłaconych odpraw wyniósł niemal 2,5 mln PLN. Ponad 2 mln PLN wypłacono także w PKOBP. Całkowity koszt odpraw we wszystkich spółkach to niemal 7,5 mln PLN, czyli tyle, ile roczne maksymalne wynagrodzenie 5 prezesów dużych spółek według założeń nowej Ustawy Kominowej.
Odprawy i zakazy konkurencji wypłacone menedżerom w 2016 roku
|
spółka
|
menedżer
|
odprawa w PLN
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Andrzej Klesyk
|
1 350 000
|
|
Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.
|
Marek Podstawa
|
1 140 000
|
|
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
|
Jacek Obłękowski
|
731 000
|
|
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
|
Jarosław Myjak
|
731 000
|
|
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
|
Piotr Alicki
|
610 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Przemysław Dąbrowski
|
332 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Edward Szlęk
|
320 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Rafał Grodzicki
|
312 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Herbert Wirth
|
206 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Witold Jaworski
|
195 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Mirosław Biliński
|
189 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Jarosław Romanowski
|
185 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Aleksander Wardas
|
168 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Jacek Kardela
|
164 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Marcin Chmielewski
|
164 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Mirosław Laskowski
|
123 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Krzysztof Skóra
|
117 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Sebastian Klimek
|
111 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Krzysztof Mysiak
|
100 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Michał Kończak
|
57 867
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Beata Kozłowska-Chyła
|
55 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Dariusz Krzewina
|
55 000
|
Źródło: Opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie sprawozdań finansowych spółek
Gdy popatrzymy na rok 2017, to w zestawieniu wysokości odpraw zdecydowanie przoduje Bank PEKAO, spółka pośrednio zależna od Skarbu Państwa, gdzie suma odpraw wyniosła niemal 5,5 mln PLN. Dużo za zmiany zapłacono także w KGHM – ponad 2,5 mln PLN. W przypadku miedziowej spółki należy zadać sobie pytanie jaki sens mają kolejne zmiany, gdyż i tak co roku wymienia się niemal całą kadrę zarządzającą, sowicie za to płacąc. Podobna sytuacja ma zresztą miejsce w JSW. Ogółem suma wypłaconych odpraw w spółkach bezpośrednio lub pośrednio zależnych od Skarbu Państwa to prawie 12 mln PLN.
Odprawy i zakazy konkurencji wypłacone menedżerom w 2017 roku
|
spółka
|
menedżer
|
Odprawa w PLN
|
|
Bank Polska Kasa Opieki S.A.
|
Grzegorz Piwowar
|
2 106 000
|
|
Bank Polska Kasa Opieki S.A.
|
Adam Niewiński
|
1 693 000
|
|
Bank Polska Kasa Opieki S.A.
|
Marian Ważyński
|
1 543 000
|
|
Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.
|
Sławomir Jędrzejczyk
|
750 000
|
|
Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.
|
Piotr Chełmiński
|
630 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Michał Krupiński
|
600 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Jacek Rawecki
|
528 000
|
|
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
|
Piotr Alicki
|
488 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Herbert Wirth
|
411 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Piotr Walczak
|
391 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Krzysztof Skóra
|
386 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Tomasz Gawlik
|
360 000
|
|
Grupa Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A.
|
Rafał Kuźmiczonek
|
350 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Jacek Kardela
|
329 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Marcin Chmielewski
|
329 000
|
|
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
|
Andrzej Jaworski
|
276 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Mirosław Biliński
|
256 000
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Józef Pawlinów
|
150 000
|
|
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
|
Marek Woszczyk
|
86 129
|
|
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
|
Grzegorz Krystek
|
76 452
|
|
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
|
Krzysztof Mysiak
|
50 000
|
|
KGHM Polska Miedź S.A.
|
Jarosław Romanowski
|
46 000
|
|
Bank Polska Kasa Opieki S.A.
|
Luigi Lovaglio
|
30 000
|
Źródło: Opracowanie własne Sedlak & Sedlak na podstawie sprawozdań finansowych spółek
Karuzela kręci się dalej
Stabilność zatrudnienia w zarządzie spółki jest jednym z wyznaczników kondycji i zdrowia danej firmy. Częste zmiany zazwyczaj oznaczają kłopoty w organizacji. Warto pamiętać, że koordynowanie działań dużego przedsiębiorstwa wymaga trochę czasu na wdrożenie. Tymczasem spośród 22 menedżerów, którzy otrzymali odprawy w 2016 roku 10 nie przepracowało nawet 2 lat. W 2017 roku spośród 23 było to 9 osób. Taka skala rotacji na pewno nie ujdzie uwadze potencjalnych inwestorów i na pewno nie wpłynie korzystnie na poziom zarządzania spółką. Wydane na odprawy niemal 20 mln PLN, nie było być może dużą sumą w skali przychodów i zysków wymienionych spółek. Jednak pieniądze te można było spożytkować lepiej.
