Zarobki i koszty życia za granicą – Norwegia czy Niemcy

Wśród krajów europejskich najwięcej średnio można było zarobić w Norwegii – przeciętna płaca wynosiła tam sześć razy więcej niż w Polsce. W Kraju Fiordów jednak były też najwyższe ceny i, co za tym idzie, także koszty życia. Co istotne dla pracowników sezonowych, Norwegia – wraz ze Szwajcarią, która ostatnio otworzyła dla Polaków rynek pracy – przodowała też w wysokości płac godzinowych. Z kolei emigracja zarobkowa do Niemiec pozwala zarobić nieco mniej, wiąże się jednak także z niższymi wydatkami.

Pod koniec lat 80. mogliśmy zarobić za granicą ponad 60 razy więcej niż w Polsce. Na przestrzeni lat dysproporcje w wynagrodzeniach między Polską a zagranicą zmniejszyły się, jednak w ostatnich latach wciąż byliśmy kuszeni trzy- do czterokrotnie wyższymi zarobkami w krajach zachodnich.

W Norwegii zarobki sześć razy wyższe niż w Polsce

Zgodnie ze statystykami ONZ (United Nations Economic Commission for Europe - UNECE), w Norwegii przeciętne zarobki stanowiły ponad 600 procent polskiej średniej płacy, wynosząc 6 665 USD. W Wielkiej Brytanii, do której w 2013 wyemigrowało ponad 9 tys. Polaków , przeciętne zarobki były czterokrotnie wyższe niż w Polsce. Niewiele niższe od brytyjskich były też płace w Niemczech.



Dla pracowników sezonowych szczególnie ważne były średnie pensje godzinowe. Przy tym, w sezonie urlopowym, przede wszystkim płace w usługach, w hotelach i restauracjach oraz w rozrywce. Można zauważyć, że w płacach godzinowych we wszystkich branżach – z wyłączeniem sektora publicznego i przemysłu obronnego – także na czele znajdowała się Norwegia. Do tego jedynie Szwajcaria oferowała wyższe niż Norwegia pensje godzinowe w rozrywce i zbliżone w firmach zajmujących się zakwaterowaniem i wyżywieniem. Ogólnie w krajach Unii można było zarobić na godzinę średnio 3-4 razy więcej niż w Polsce.



Przy wyjazdach do prostych prac sezonowych warto też sprawdzić poziom płac minimalnych w poszczególnych państwach – czyli ile otrzymuje pracownik zarabiający najmniej jak to legalnie możliwe.



Norwegia nie ma oficjalnej płacy minimalnej. Obowiązują jednak minima branżowe, które nie pozwalają na zatrudnianie poniżej określonych stawek.

Przykładowo w budownictwie:

• pracownik wykwalifikowany musi zarobić za godzinę co najmniej 174,10 NOK (20,92 EUR)
• pracownik niewykwalifikowany, bez doświadczenia – przynajmniej 156,60 NOK (18,82 EUR)
• pracownik niewykwalifikowany, z co najmniej rocznym doświadczeniem: 163,20 NOK (19,61 EUR)
• dla pracowników poniżej 18. roku życia minimum wynosi 105,10 NOK (12,63 EUR)

Z kolei przy pracach porządkowych (sprzątanie w firmach i biurach) godzinowa stawka minimalna to:

• dla dorosłych 161,17 NOK (19,36 EUR)
• dla pracowników poniżej 18. roku życia: 121,01 NOK (14,54 EUR)

W pracach sezonowych w rolnictwie w Norwegii zarobić można co najmniej:

• w wieku 16-17 lat: 83,75 NOK (10,06 EUR)
• w wieku 17-18 lat 86,75 NOK (10,42 EUR)
• powyżej 18. roku życia przy pracy do 12 tygodni: 105,25 NOK (12,65 EUR)
• powyżej 18 roku życia, przy pracy od 12 do 24 tygodni 110,75 NOK (13,31 EUR)

Tabela nie uwzględnia też ostatnich zmian płacy minimalnej w Niemczech. Wchodzą one w życie dopiero w 2015 roku, nie dotyczą więc obecnych emigrantów zarobkowych. Według ustawy płaca minimalna będzie jednakowa dla wschodnich i zachodnich landów i będzie wynosiła 8,5 euro za godzinę. Jednak w momencie prac nad tym artykułem u naszych zachodnich sąsiadów minimalne stawki wynagrodzeń ustalane były jedynie branżowo. Niemieckie Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych ogłaszało każdego roku listę obowiązujących stawek wynagrodzenia minimalnego, które pracodawcy mieli obowiązek zapewnić zatrudnionym w danej branży. Stawki minimalne podawane były godzinowo i zróżnicowane pod względem miejsca zatrudnienia.

W 2014 roku w budownictwie pracownik wykwalifikowany zarabiał w landach zachodnich nie mniej niż 11,1 EUR za godzinę, a w landach wschodnich 10,5 EUR/h. Ochroniarz miał zagwarantowaną pensję od 7,50 do 8,90 EUR, sprzątający biura i firmy – 9,31 EUR na zachodzie Niemiec i 7,96 EUR za godzinę w landach wschodnich .

Pełne wyposażenie domu za trzymiesięczną pracę za granicą

Emigracja zarobkowa straciła znacznie na atrakcyjności w stosunku do sytuacji z czasów PRL. Pod koniec lat 80. nawet kilkumiesięczna praca za granicą pozwalała na pełne „urządzenie się” – wynika z publikacji Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk. W ekspertyzie prof. dra hab. Romualda Jończego przytoczono wypowiedź jednego z respondentów, który z tęsknotą wspominał dawne czasy emigracji zarobkowej:

„Dwadzieścia lat temu pracowałem przez dziesięć tygodni na budowie w Niemczech. Dobrze płacili, oprócz tego były nadgodziny. Jak wróciłem do Polski kupiłem za to ciągnik, auto i zrobiłem remont domu”

Na spadek opłacalności emigracji zarobkowej za Odrę wskazują również dalsze analizy ujęte w publikacji. Opracowany przez profesora „Wskaźnik Makroekonomicznej Opłacalności Migracji” pokazuje, ile średnich polskich wynagrodzeń osiągał emigrant uzyskujący przeciętne wynagrodzenie za granicą (w krajach Europy zachodniej). Okazało się, że wskaźnik ten zmniejszył się w ciągu ostatnich 25 lat z 65 do 3-4. .

Sprawdź na co możesz liczyć pracując za granicą: Świadczenia, benefity, ubezpieczenia i zasiłki w Niemczech

Za granicą drożej

Gdy porównamy ceny towarów konsumpcyjnych w wybranych państwach, nie zdziwi nas, że Polacy niechętnie wyjeżdżali do Norwegii – to najdroższy kraj w Europie. Na drugim miejscu, pod względem poziomu cen znalazła się Irlandia. W Wielkiej Brytanii, czyli państwie, do którego najchętniej emigrowaliśmy ceny nie były aż tak wygórowane.

Sprawdź nadchodzące prognozy: Podwyżki wynagrodzeń w krajach Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych

Ceny w Austrii, Włoszech i Niemczech w 2013 roku były zbliżone do europejskiej średniej. Ta jednak jest wciąż zdecydowanie wyższa od poziomu cen w Polsce.



Poniżej zestawiono ceny artykułów żywnościowych oraz używek. Aby ułatwić porównywanie, dla 27 krajów Unii Europejskiej przyjęto wartość bazową równą 100.



Drogie w Norwegii były nie tylko artykuły żywnościowe, ale także wyroby alkoholowe i tytoniowe. Wysokie ceny żywności miała również Szwajcaria, Szwecja oraz Austria. Jeśli chodzi o najpopularniejsze kraje, do których emigrowaliśmy (Wielka Brytania i Niemcy), to ceny towarów żywnościowych były tam na podobnym poziomie. Porównując oba te kraje, warto zwrócić uwagę na znacznie wyższe ceny alkoholu oraz wyrobów tytoniowych w Wielkiej Brytanii.

Gdzie emigrujemy?

Większość (bo aż 85%) polskich emigrantów przypadało na kraje Unii Europejskiej, przy czym nieco ponad połowa żyła w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Na koniec roku 2012 już ponad 630 tysięcy Polaków mieszkało w Wielkiej Brytanii dłużej niż trzy miesiące, a w Niemczech około pół miliona. Popularnymi wśród Polaków kierunkami emigracji zarobkowej były również Irlandia, Włochy i Holandia, a także Norwegia.
Zgodnie ze statystykami publikowanymi przez EURES (jeden z programów unijnych mających na celu m.in. promocję mobilności pracowników wewnątrz Unii Europejskiej), najczęściej szukaliśmy pracy w Wielkiej Brytanii, Niemczech oraz w Szwajcarii.

Linki

Czy MBA się opłaca?: Zarobki po MBA
Zarobki i świadczenia pozapłacowe na wyspach: Wynagrodzenia i benefity w Wielkiej Brytanii