Emigracja na przestrzeni lat
Według danych GUS w 2017 roku za granicą przebywało około 2,5 mln Polaków. W latach 2004 – 2017 liczba emigrantów wzrosła o 1,5 mln osób. Największą popularnością cieszą się takie kraje jak Wielka Brytania oraz Niemcy. W 2017 roku liczba naszych rodaków w Wielkiej Brytanii wynosiła 793 tys., a w Niemczech 703 tys. Wśród krajów Europy Polacy najrzadziej wyjeżdżają do Portugalii czy na Cypr – tam liczba emigrantów w 2017 roku była najmniejsza i wynosiła po ok. 1 000 osób.
Liczba Polaków na emigracji w krajach Europy w 2017 roku (w tys. osób)*
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS (2017)
*dane dotyczą liczby osób przebywających czasowo za granicą – powyżej 3 miesięcy
W latach 2010 – 2017 można zauważyć ciągły wzrost liczby Polaków emigrujących czasowo do innych krajów Europy. Na przestrzeni tych lat liczba emigrantów wzrosła o 556 tys. osób. Nieustanny wzrost można również zauważyć w przypadku najczęściej wybieranych do emigracji państw. Szczegółowe dane dotyczące kształtowania się tego zjawiska na przestrzeni ostatnich lat prezentuje wykres 2.
Liczba emigrujących Polaków w latach 2010 –2017 (w tys. osób)*
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS (2017)
*dane dotyczą liczby osób przebywających czasowo za granicą - powyżej 3 miesięcy
Zarobki Polaków za granicą
Według raportu ,,Zarobki Polaków za granicą w 2018 roku” wydanego przez firmę Euro-Tax.pl w ubiegłym roku nasi rodacy zarobili w całej Europie ponad 154,5 mld PLN, natomiast w ciągu ostatnich 15 lat ponad 1 401 mld PLN.
Biorąc pod uwagę średnie zarobki na osobę w 2018 roku najwyższe wynagrodzenia otrzymywali nasi rodacy pracujący w Austrii (10 041 PLN), choć kraj ten zajmuje dopiero 10. miejsce pod względem popularności destynacji wśród Polaków (w 2017 roku w Austrii przebywało 40 tys. naszych rodaków). Na drugim miejscu względem wynagrodzeń znalazła się Wielka Brytania. W 2018 roku średnie zarobki Polaków w tym kraju wynosiły 9 581 PLN. Nic więc dziwnego, że to państwo cieszy się największym powodzeniem wśród emigrantów (w 2017 roku w Wielkiej Brytanii przebywało aż 793 tys. Polaków).
Średnie miesięczne zarobki w wybranych krajach w 2018 roku (brutto w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Euro-Tax.pl i GUS 2018
Zastanawiając się nad podjęciem pracy za granicą warto zwrócić uwagę na minimalne wynagrodzenia w poszczególnych krajach. Według danych Eurostat w 2019 roku najwyższe minimalne wynagrodzenie było w Luksemburgu (2 071 EUR brutto). Co ciekawe szacuje się, że w Luksemburgu było około 5 tys. Polaków, co świadczy o tym, że kraj ten nie cieszy się zbyt dużą popularnością wśród naszych rodaków. Najniższe wynagrodzenie minimalne występuje w Bułgarii i wynosi 286 EUR brutto. Zestawienie minimalnych wynagrodzeń w wybranych krajach przedstawia poniższy wykres.
Minimalne wynagrodzenia w wybranych krajach w 2019 roku (brutto w EUR)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat 2019
Przy analizowaniu wynagrodzeń w poszczególnych krajach warto również wziąć pod uwagę zarobki w przeliczeniu według parytetu siły nabywczej (PPP). Porównanie wynagrodzeń między państwami z uwzględnieniem różnic cenowych w poszczególnych krajach pokazało, że w 2019 roku najwyższe minimalne wynagrodzenie otrzymywali Luksemburczycy (1 636 EUR (PPP)). Następne miejsca w zestawieniu zajęły Niemcy, Belgia oraz Francja mające kolejno 1 496, 1 435 i 1 378 EUR (PPP) minimalnego wynagrodzenia. Co ciekawe, Irlandia w tym zestawieniu zajęła dopiero piąte miejsce, czyli niżej niż w przypadku porównania jedynie płac minimalnych. Uwzględniając różnice cenowe Polska zajęła 9. miejsce z minimalnym wynagrodzeniem w wysokości 919 EUR (PPP). Porównanie minimalnych wynagrodzeń z uwzględnieniem różnic cenowych w poszczególnych krajach przedstawia poniższy wykres.
Minimalne wynagrodzenia w wybranych krajach w 2019 roku według parytetu siły nabywczej (PPP)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Pordata.pt
Obecnie najwięcej Polaków żyjących za granicą mieszka w Wielkiej Brytanii i Niemczech. Jedną z głównych przyczyn tego zjawiska są wysokie zarobki w tych państwach. Analizując dane płacowe można zauważyć, że zarobki poza granicami naszego kraju są kilkukrotnie wyższe niż w Polsce. Tabela 1. przedstawia porównanie wynagrodzeń na wybranych stanowiskach w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Polsce.
Porównanie średnich miesięcznych zarobków na wybranych stanowiskach w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Polsce w 2018 roku (EUR/miesiąc)*
stanowisko
|
Wielka Brytania
|
Niemcy
|
Polska
|
prawnik
|
6
270
|
5 506
|
1 161
|
lekarz
|
4
080
|
7 054
|
1 137
|
nauczyciel
|
3 873
|
4 123
|
882
|
|
3 179
|
2 405
|
856
|
kucharz
|
2 092
|
2 083
|
7 22
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie findcourses.co.uk, gehalt.de
i Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2018
*dane przeliczone na podstawie kursu z dnia 04.12.2019
Plany Polaków oraz powody i bariery emigracji
Według raportu ,,Migracje zarobkowe Polaków” wydanego przez Work Service w 2018 roku wynika, że aż 1/5 badanych rozważa emigrację zarobkową. W zdecydowanej większości są to osoby poniżej 35. roku życia (75%). Nad wyjazdem zastanawiają się w większości osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym (60%).
Jako główny powód wyjazdu za granicę Polacy wskazali wyższe zarobki (84%). Innymi, często występującymi powodami były również: wyższy standard życia (33%), większe perspektywy rozwoju zawodowego (26%), brak odpowiedniej pracy w naszym kraju (23%) oraz możliwość podróżowania i zwiedzania świata (23%). Badani wskazali również najczęstsze bariery emigracji. Polacy decydują się na pozostanie w naszym kraju głównie ze względu na przywiązanie do rodziny i przyjaciół (68%). W dalszej kolejności były wskazywane takie bariery jak: atrakcyjna praca w kraju (30%) oraz nieznajomość języków obcych (29%). Polacy biorący udział w badaniu mają w planach wybrać kraje do emigracji takie jak: Niemcy (26%), Wielka Brytania (24%) oraz Holandia (23%).
Podsumowanie
W porównaniu do polskich zarobków nasi rodacy są w stanie otrzymać zdecydowanie wyższe wynagrodzenie pracując poza granicami kraju. Nic więc dziwnego, że na wyjazd decyduje się coraz więcej Polaków. Nasi rodacy najczęściej decydują się na wyjazd do Wielkiej Brytanii i Niemiec, natomiast to w Austrii ich średnie wynagrodzenia w 2018 roku były najwyższe. Natomiast wyjeżdżając do Luksemburga pracownicy mogą liczyć na wysoką płacę minimalną (2 071 EUR brutto).