Minimalne wynagrodzenia zasadnicze nauczycieli są ustalane przez ministra odpowiedzialnego za oświatę. Na wysokość zarobków wpływ ma stopień awansu zawodowego, a także poziom wykształcenia nauczyciela i przygotowanie do pracy z dziećmi. Minimalne stawki płac zaczynają się już od 1 877 PLN dla nauczycieli z dyplomem licencjata bez przygotowania pedagogicznego, a kończą się stawką 3 317 PLN dla nauczycieli z tytułem magistra z przygotowaniem pedagogicznym.
Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli po 01.04.2018 roku (brutto w PLN)
poziom wykształcenia
|
stopnie awansu zawodowego nauczyciela
|
nauczyciel stażysta
|
nauczyciel
kontraktowy
|
nauczyciel
mianowany
|
nauczyciel
dyplomowany
|
tytuł zawodowy magistra z
przygotowaniem pedagogicznym
|
2
417
|
2
487
|
2
824
|
3
317
|
tytuł zawodowy magistra bez
przygotowania pedagogicznego, tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) z
przygotowaniem pedagogicznym
|
2
127
|
2
180
|
2
461
|
2
889
|
tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) bez
przygotowania pedagogicznego, dyplom ukończenia kolegium
nauczycielskiego lub nauczycielskiego kolegium języków obcych
|
1
877
|
1
923
|
2
160
|
2
525
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, 2005
W skład wynagrodzenia nauczyciela, poza wynagrodzeniem zasadniczym, zaliczamy dodatki i nagrody wyróżnione
w Karcie nauczyciela:
- dodatek za wysługę lat. Wypłacany miesięcznie po czwartym roku pracy w wysokości 1-20% wynagrodzenia zasadniczego.
- dodatek motywacyjny. Jego kwota jest uzależniona od gminy, w której pracuje nauczyciel.
- dodatek funkcyjny. Przysługuje nauczycielom na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich.
- dodatek za warunki pracy. Przysługuje między innymi nauczycielom praktycznej nauki zawodu szkół górniczych, leśniczych, rolniczych i medycznych.
- wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i zastępstwa.
nagroda jubileuszowa. Po:
- 20 latach pracy nauczyciel otrzymuje 75% wynagrodzenia miesięcznego,
25 latach 100%,
30 latach 150%,
35 latach 200%,
40 latach 250%.
- dodatkowe wynagrodzenie roczne; 13-ta pensja.
- nagrody za szczególne osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze;
Średnie zarobki nauczycieli
Karta nauczyciela określa średnie wynagrodzenia nauczycieli w postaci procenta kwoty bazowej, która jest ustalana na podstawie ustawy budżetowej. Od 1 kwietnia do 31 grudnia 2018 roku kwota bazowa wynosi 2 900,20 PLN, poprzednia była niższa o 147,28 PLN i wynosiła 2 752,92 PLN.
Średnie wynagrodzenia nauczycieli po 01.04.2018 roku (brutto w PLN)
stopień zawodowy
|
% kwoty bazowej
|
średnie wynagrodzenie
|
nauczyciel stażysta
|
100%
|
2 900
|
nauczyciel kontraktowy
|
111%
|
3 219
|
nauczyciel mianowany
|
144%
|
4 176
|
nauczyciel dyplomowany
|
184%
|
5 336
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Karty nauczyciela
Wynagrodzenia nauczycieli na różnych poziomach edukacji w 2016 roku
Zarobki nauczycieli różnią się w zależności od poziomu edukacji placówki, w której pracują. Najniżej opłacani są nauczyciele przedszkolni, mediana ich płac wyniosła w 2016 roku 3 492 PLN. Z kolei zarobki nauczycieli akademickich są o około 61% wyższe. Mediana ich miesięcznych wynagrodzeń to 5 624 PLN.
Wynagrodzenia nauczycieli na różnych poziomach edukacji w 2016 roku (brutto w PLN)
poziom edukacji
|
próba
|
25% zarabiało poniżej
|
mediana
|
25% zarabiało powyżej
|
wychowanie małego
dziecka
|
77
614
|
2
842
|
3 492
|
4
285
|
nauczyciel szkół
podstawowych
|
176
265
|
3
374
|
4 141
|
4
472
|
nauczyciele gimnazjów
i szkół ponadgimnazjalnych
|
198
712
|
3
451
|
4 124
|
4
444
|
nauczyciele
kształcenia zawodowego
|
33
922
|
2
975
|
3 638
|
4
299
|
nauczyciel akademicki
|
82
555
|
4
351
|
5 624
|
7
404
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Struktury wynagrodzeń według zawodów za 2016 rok, GUS
Zarobki nauczycieli wybranych przedmiotów na różnych poziomach edukacji
Najwyższe zarobki otrzymywali nauczyciele akademiccy, mediana ich płac wynosiła około 5 000 lub 6 000 PLN brutto miesięcznie. Najniżej wynagradzani byli asystenci nauczyciela przedszkolnego. Mediana ich zarobków to 2 309 PLN, co stanowi poniżej 40% zarobków nauczycieli akademickich.
Wynagrodzenia nauczycieli wybranych przedmiotów w 2016 roku (brutto w PLN)
|
próba
|
25% zarabiało poniżej
|
mediana
|
25% zarabiało powyżej
|
nauczyciel akademicki – nauki fizyczne
|
2
083
|
5
052
|
6 223
|
8
189
|
nauczyciel akademicki – nauki ekonomiczne
|
6
712
|
4
718
|
6 107
|
8
270
|
nauczyciel akademicki – nauki prawne
|
2
734
|
4
420
|
5 613
|
8
166
|
nauczyciel upośledzonych umysłowo
(oligofrenopedagog)
|
19
210
|
3
754
|
4 479
|
5
054
|
nauczyciel języka polskiego
|
23
987
|
3
955
|
4 325
|
4
581
|
nauczyciel matematyki
|
20
999
|
3
735
|
4 290
|
4
546
|
nauczyciel historii
|
12
522
|
3
734
|
4 275
|
4
549
|
nauczyciel wychowania fizycznego
|
28
291
|
3
541
|
4 140
|
4
391
|
nauczyciel języka obcego
|
39
638
|
3
303
|
3 946
|
4
320
|
nauczyciel muzyki
|
5
532
|
3
256
|
3 863
|
4
384
|
nauczyciel przedszkola
|
76
378
|
2
845
|
3 496
|
4
289
|
nauczyciel religii
|
16
620
|
2
848
|
3 438
|
4
084
|
asystent nauczyciela przedszkola
|
15
477
|
2
071
|
2 309
|
2
560
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Struktury wynagrodzeń według zawodów za 2016 rok, GUS
Zarobki nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych
W 2016 roku największą grupę stanowili nauczyciele uczący w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Zarobki pedagogów uczących w tych placówkach były prawie jednakowe we wszystkich województwach. Różnica między województwem świętokrzyskim a najniżej opłacanym województwem wielkopolskim wynosiła 312 PLN.
Wyższe płace otrzymywali nauczyciele w sektorze publicznym – 4 159 PLN. Mediana ich zarobków była wyższa o prawie 800 PLN od nauczycieli zatrudnionych w prywatnych szkołach, którzy otrzymywali 3 360 PLN. Warto pamiętać, że jedynie nauczyciele zatrudnieni w szkołach publicznych są objęci przywilejami zapisanymi w
Karcie nauczyciela.
Wynagrodzenia nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych w sektorze publicznym i prywatnym w 2016 roku (brutto w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Struktury wynagrodzeń według zawodów za 2016 rok, GUS
Połowa początkujących nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych otrzymywała wynagrodzenie w przedziale od 2 484 PLN do 3 300 PLN brutto. Najbardziej doświadczeni nauczyciele, których staż pracy był dłuższy niż 20 lat zarabiali 62% więcej od najmłodszych kolegów. Mediana ich zarobków wynosiła 4 357 PLN.
Wynagrodzenia nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z różnym stażem pracy w 2016 roku (brutto w PLN)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Struktury wynagrodzeń według zawodów za 2016 rok, GUS
Jak zarabiają nauczyciele w innych krajach?
Aby mieć pełny obraz zarobków nauczycieli, warto porównać je do wynagrodzeń otrzymywanych przez nauczycieli zagranicą. Poniższa tabela zawiera ustawowe roczne zarobki początkowe brutto w USD PPS nauczycieli w wybranych krajach OECD. Wynagrodzenia zostały dopasowane do siły nabywczej pieniądza w danym kraju. Dzięki temu można je bezpośrednio porównywać, gdyż uwzględniają różnice cen różnych produktów w różnych krajach. Najwyższe płace otrzymywali pedagodzy szkół gimnazjalnych i licealnych (lub równorzędnych) w Luksemburgu - 79 551 USD PPS rocznie. Dla porównania polscy nauczyciele rocznie zarabiają 15 600 USD PPS, czyli ponad cztery razy mniej. Polska razem z Czechami, Węgrami i Słowacją zamyka to zestawienie. Polscy nauczyciele zarabiają około 50% średniej krajów OECD.
Ustawowe roczne stawki początkowe nauczycieli w krajach OECD w 2017 roku (brutto w USD PPS)
kraj
|
poziom nauczania
|
przedszkolne
|
podstawowe
|
gimnazjalne
(lub równorzędne)
|
licealne
(lub równorzędne)
|
Luksemburg
|
70 192
|
70 192
|
79 551
|
79 551
|
Szwajcaria
|
52 743
|
56 351
|
63 308
|
71 249
|
Dania
|
41 274
|
44 919
|
45 134
|
42 841
|
Hiszpania
|
38 987
|
38 987
|
43 565
|
43 565
|
Holandia
|
38 922
|
38 922
|
41 309
|
41 309
|
USA
|
38 635
|
39 183
|
39 707
|
40 517
|
Szwecja
|
36 192
|
36 689
|
37 566
|
37 566
|
Norwegia
|
35 577
|
39 585
|
39 585
|
47 211
|
Portugalia
|
32 887
|
32 887
|
32 887
|
32 887
|
Finlandia
|
29 578
|
33 408
|
36 081
|
38 261
|
Francja
|
29 516
|
29 516
|
31 003
|
31 003
|
Włochy
|
28 514
|
28 514
|
30 739
|
30 739
|
Anglia
|
28 011
|
28 011
|
28 011
|
28 011
|
Słowenia
|
26 823
|
26 823
|
26 823
|
26 823
|
Turcja
|
26 219
|
26 219
|
26 219
|
26 219
|
Izrael
|
23 001
|
20 051
|
20 159
|
20 666
|
Meksyk
|
19 893
|
19 893
|
25 401
|
49 286
|
Grecja
|
19 374
|
19 374
|
19 374
|
19 374
|
Czechy
|
17 920
|
18 944
|
18 953
|
18 971
|
Polska
|
15 600
|
15 600
|
15 600
|
15 600
|
Węgry
|
14 227
|
14 227
|
15 752
|
15 752
|
Słowacja
|
12 754
|
14 267
|
14 267
|
14 267
|
średnia OECD
|
30 817
|
32 258
|
33 498
|
34 943
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie raportu Education at a Glance 2018, OECD