Czym jest financial wellness?
W ostatnich latach termin financial wellness zyskuje na popularności. Wiele osób ma jednak problemy z jego dokładnym zdefiniowaniem. Komfort finansowy (ang. financial wellness, financial well-being) to najprościej mówiąc ogólna kondycja finansowa danej osoby, która obok kondycji fizycznej i psychicznej, jest trzecim najważniejszym elementem ogólnego dobrostanu każdego człowieka. Financial wellness składa się z dwóch kluczowych komponentów: posiadania wiedzy finansowej oraz umiejętności radzenia sobie ze stresem finansowym, którego każdy z nas doświadcza. Według Amerykańskiej Agencji ds. Ochrony Praw Konsumentów (CFBP) komfort finansowy obejmuje dodatkowo takie elementy jak:
- kontrolę nad codziennymi finansami,
- umiejętność radzenia sobie z problemami finansowymi,
- znajdowanie się na drodze do realizacji swoich celów finansowych,
- oraz osiągnięcie swobody finansowej, która umożliwia podejmowanie decyzji pozwalających na cieszenie się życiem.
Sami pracownicy bardzo podobnie definiują swój komfort finansowy. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez PwC w 2019 roku, dla większości zatrudnionych jest to brak stresu związanego z finansami, brak zobowiązań kredytowych, posiadanie oszczędności, które pozwolą na pokrycie nieprzewidzianych wydatków oraz swoboda finansowa.
Dobrostan finansowy w dobie pandemii
Pandemia COVID-19 tylko nasiliła stres związany z finansami. Według wspomnianych wcześniej analiz (PwC, 2019), już przed kryzysem wywołanym pojawieniem się koronawirusa, prawie 60% badanych przyznało, że finanse wywołują u nich silniejszy stres niż sytuacja zawodowa (15%), problemy rodzinne (12%) czy zdrowotne (10%). Inne badania przeprowadzone przez MetLife pokazały, że dwóch na trzech pracowników czuje się bardziej zestresowanych swoją sytuacją finansową, niż miało to miejsce tuż przed pandemią. Co więcej, kobiety znacznie dotkliwiej odczuwają finansowe skutki zaistniałej sytuacji.
To wszystko potwierdzają również dane ukazane w raporcie przygotowanym przez Bank of America. Zgodnie z nimi, w marcu 2020 roku niecałe 50% badanych oceniło swój komfort finansowy jako dobry lub doskonały. W porównaniu z poprzednimi latami widoczny jest znaczny regres. W 2018 roku odsetek takich osób wyniósł aż 61%.
Niestety pogłębiające się poczucie niepewności finansowej wśród pracowników oddziałuje również na pracodawców. Okazuje się, że 35% pracowników uważa, że problemy finansowe odwracają ich uwagę od obowiązków zawodowych, a blisko połowa myśli o swoich finansach co najmniej trzy godziny w ciągu każdego tygodnia pracy. To wszystko może powodować spadek produktywności, nieplanowane nieobecności czy osiąganie gorszych rezultatów. A na to w tych trudnych czasach nie mogą sobie pozwolić pracodawcy. Bo jak wylicza firma Mercer, zmartwienia pracowników dotyczące finansów kosztują amerykańskich pracodawców około 250 mld USD każdego roku.
Jakie korzyści mogą przynieść pracodawcom programy financial wellness w kryzysie wywołanym pandemią?
Niektórzy pracodawcy są zdania, że o poczucie dobrostanu finansowego pracownicy muszą zadbać we własnym zakresie. Nic bardziej mylnego. Właśnie teraz, kiedy pracownicy najbardziej oczekują wsparcia finansowego, organizacje powinny je zapewnić. To z kolei może przynieść wiele dobrego dla samej firmy.
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Instytut Gallupa,
poczucie dobrostanu finansowego jest ściśle związane z pozytywnym zachowaniem pracowników oraz lepszymi relacjami w miejscu pracy. Może mieć to szczególne znaczenie w przypadku pracy zdalnej, kiedy kontakty międzyludzkie są mocno ograniczone.
Wprowadzenie programów financial wellness przyczynia się również do
wzrostu produktywności pracowników. Osoby, które są objęte takimi rozwiązaniami, rzadziej skarżą się na problemy finansowe, dzięki czemu są bardziej skupione na pracy.
Oferowanie wsparcia finansowego sprzyja
większej satysfakcji z pracy, która została mocno nadszarpnięta przez pandemię. Przygotowanie pracowników na nieprzewidziane sytuacje i wydatki zwiększa ich zaangażowanie i zaufanie do pracodawcy.
Programy financial wellness pomagają w utrzymaniu stabilności finansowej, która w tych trudnych czasach zyskała na znaczeniu. Pracownicy czują się wtedy bardziej bezpieczni, a to sprawia, że są skłonni do pozostania w firmie na dłużej. Dlatego może to być dobry sposób na
obniżenie poziomu rotacji w firmie.
Finansowe benefity odgrywają
kluczową rolę w budowaniu efektywnych programów total rewards. Są to więc te elementy pakietu wynagrodzeń, które mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej firmy i przyciągnąć do niej wartościowych kandydatów.
Od czego zacząć?
Coraz więcej pracodawców czuje się odpowiedzialnych za komfort finansowy swoich pracowników. Zgodnie z raportem opracowanym przez Bank of America, ponad 60% amerykańskich organizacji odczuwa potrzebę wsparcia zatrudnionych w tym zakresie. Dla porównania w 2013 roku odsetek takich firm wynosił niespełna 15%. Jest to pozytywny trend, choć jeszcze wiele firm, zwłaszcza tych działających w Polsce, nie zdecydowało się na taki krok. Zastanówmy się od czego powinni zacząć pracodawcy, aby wprowadzić takie rozwiązania u siebie i czerpać inspirację od swoich kolegów zza oceanu.
Programy bezpieczeństwa finansowego obejmują szeroki wachlarz świadczeń pozapłacowych: począwszy od edukowania pracowników, udzielania im eksperckiego wsparcia, a skończywszy na pomocy finansowej. Pierwszą trudnością, która się pojawia, jest więc wybór odpowiedniego rodzaju świadczeń. Tutaj punktem wyjścia powinno być
poznanie oczekiwań pracowników. Jak wiadomo w zależności od okoliczności, komfort finansowy może być interpretowany na wiele różnych sposobów. Często oferowane świadczenia nie spełniają potrzeb osób zatrudnionych na najniższych stanowiskach. Dlatego też konieczne jest zrozumienie oczekiwań pracowników znajdujących się na wszystkich szczeblach organizacji.
Firmy powinny również spojrzeć na programy financial wellness przez pryzmat
swojego biznesu. Warto, aby pracodawcy odpowiedzieli sobie na pytanie, czy dysponują wystarczającymi środkami, aby wprowadzić takie programy. Warto, aby ocenili również, w jaki sposób będą one wspierały politykę personalną i realizację ogólnej strategii funkcjonowania firmy?
Nawet najbardziej wyszukane programy financial wellness nie spełnią swojej roli, jeśli pracownicy nie będą o nich poinformowani lub nie będą wiedzieli jak z nich skorzystać. Pracodawcy muszą więc na bieżąco przekazywać informacje na ten temat.
W ostatnim kroku konieczne jest sprawdzenie czy programy te spełniły swoją rolę i czy opłacało się w nie zainwestować. Z wielu kalkulacji wynika, że koszty programów financial wellness różnią się znacznie w zależności od organizacji. Analizy przeprowadzone przez Employee Benefit Research Institute pokazały, że 43% pracodawców wydaje mniej niż 50 USD rocznie na takie inicjatywy na jednego pracownika, podczas gdy 21% przeznacza na ten cel ponad 500 USD. Niezależnie od tego warto dokonać analizy tego, ile osób rzeczywiście korzysta z oferowanych programów, czy pracownicy są z nich zadowoleni i czy wpływają one pozytywnie na funkcjonowanie firmy.
W powyższym artykule powołaliśmy się głównie na zagranicznie badania, szczególnie te amerykańskie. Nie zmienia to jednak faktu, że pracownicy na całym świecie zwracają coraz większą uwagę na kwestie związane z finansami. Pocieszające jest to, że pracodawcy zaczynają to dostrzegać. Sama świadomość jednak nie wystarczy. Konieczne jest szukanie konkretnych rozwiązań, dopasowanych do ciągle zmieniających się oczekiwań pracowników.