John Maynard Keynes

Żył w latach 1883 – 1946. To brytyjski ekonomista oraz polityk gospodarczy, którego poglądy zrewolucjonizowały współczesną makroekonomię. Keynes kształcił się pod kierunkiem Alfreda Marshala na Uniwersytecie Cambridge, gdzie później wrócił jako wykładowca. Dorobek naukowy Johna M. Keynesa stworzył podwaliny nurtu ekonomicznego, który po dzień dzisiejszy odgrywa bardzo wpływową rolę, a którego nazwa pochodzi od nazwiska samego twórcy. Głównym obszarem zainteresowań keynesizmu jest popytowa strona gospodarki.

W swoich rozważaniach Keynes poświęcił sporo miejsca analizie mechanizmów rynku pracy i samego zagadnienia wynagrodzeń. W przeciwieństwie do założeń ekonomii klasycznej, a w szczególności monetaryzmu, keynesizm zakłada sztywność płac oraz cen. Brak elastyczności tych pierwszych jest wynikiem istnienia kontraktów płacowych, płacy minimalnej oraz działalności związków zawodowych. Wszystkie te czynniki sprawiają, że przedsiębiorstwa nie mogą swobodnie kształtować poziomu płac. Opóźnienia w dostosowaniu wynagrodzeń do nowych stanów równowagi przerzucają się poprzez ceny na sytuację na rynku pracy, implikując spadek bądź wzrost stopy bezrobocia. Spadek popytu na dobra i usługi, przy założeniu sztywności cen, wywoła wzrost bezrobocia, ponieważ przedsiębiorstwa nie będą mogły obniżyć poziomu wynagrodzeń proporcjonalnie do spadku produkcji. Efektem będzie zatem redukcja zatrudnienia.

Warto podkreślić, że w modelu Keynesa istnieje ścisła zależność pomiędzy poziomem cen oraz wynagrodzeń. Według keynesistów wynagrodzenia stanowią jeden z bardziej istotnych składników kosztów determinujących poziom cen. Stąd też polityka dochodowa państwa może stanowić bardzo istotny instrument kształtowania poziomu inflacji. Warto podkreślić, że w modelu Keynesa ogromną rolę odgrywa prawodawstwo, które określa wysokość płacy minimalnej w gospodarce oraz wyznacza zakres ingerencji związków zawodowych. Im większy zakres swobody w działalności związków na poziomie przedsiębiorstw, tym wyższe prawdopodobieństwo usztywnienia poziomu płac ponad poziomem równowagi, jaki zostałby podyktowany przez mechanizmy popytu i podaży.

Najważniejsze publikacje Johna M. Keynesa to: “General Theory of Employment, Interest and Money“ (1935), “A Tract on Monetary Reform” (1923), “The Economic Consequences of the Peace” (1919) oraz “The Economic Consequences of Mr. Churchill” (1925).