Po raz jedenasty przedstawiamy Państwu podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW). W 2013 roku uczestniczyło w nim 122 499 respondentów co sprawia, że jest to największe pozarządowe badanie płac w Polsce. OBW jest jedynym badaniem, które zawiera dane z ponad 25 000 firm i dostarcza informacje o płacach na ponad 600 stanowiskach. Przedstawienie Państwu tak obszernych danych o wynagrodzeniach było możliwe dzięki współpracy z czołowymi portalami internetowymi: interia.pl, gazetapraca.pl i wp.pl.
Jak co roku przypominamy, że w naszym badaniu dominują osoby młode (61% ma nie więcej niż 35 lat), z wykształceniem wyższym (72,2%), pracujące w miastach powyżej 200 000 mieszkańców (65,2%). Dodatkowo nasi respondenci zajmują co najmniej specjalistyczne stanowiska (73,4%) co sprawia, że ich wynagrodzenia są wyższe niż większości Polaków.
Przypominamy również, że prezentując stawki płac posługujemy się głównie medianą, gdyż miara ta lepiej niż średnia charakteryzuje badaną populację. Z badań GUS wynika bowiem, iż 2/3 Polaków zarabia poniżej średniej, co może być przyczyną błędów interpretacyjnych. Natomiast mediana jest wartością dzielącą badaną populację na pół.
Ze względów metodologicznych w obliczeniach końcowych uwzględniliśmy dane 108 184 osób.
Porównanie wynagrodzeń na wschodzie i zachodzie Polski
Na potrzeby artykułu wydzielono dwa obszary Polski: wschodni i zachodni. Do obszaru wschodniego zaliczono województwa: podlaskie, lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie. Zachód Polski obejmuje województwa: zachodniopomorskie, lubuskie, dolnośląskie, wielkopolskie oraz opolskie.
Mediana wynagrodzeń całkowitych brutto dla wschodniego obszaru Polski w 2013 roku wyniosła 3 200 PLN a zachodniego 4000 PLN. Co czwarty zatrudniony w jednym z województw wschodnich otrzymywał wynagrodzenie nieprzekraczające 2 300 PLN. Na zachodnim obszarze Polski połowa pracowników otrzymywała wynagrodzenie wynoszące od 2 775 PLN do 6 300 PLN.
Wynagrodzenia całkowite brutto na wschodzie i zachodzie Polski (w PLN)
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
Na wschodzie Polski, najwyższe płace otrzymywały osoby pracujące w województwie świętokrzyskim. Połowa osób tam zatrudnionych zarabiała od 2 310 PLN do 5 000 PLN. Dla zachodniego obszaru kraju mediana wynagrodzeń całkowitych brutto była najwyższa w województwie dolnośląskim (4 331 PLN). Również w tym województwie co czwarty pracownik zarabiał powyżej 7 000 PLN.
Wynagrodzenia całkowite brutto na wschodzie i zachodzie Polski
według województw (w PLN)
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
Porównanie danych pod względem wysokości wynagrodzeń osób o różnym wykształceniu wykazało, że osoby z wykształceniem wyższym magisterskim pracujące na wschodzie kraju, zarabiają przeciętnie o 23% mniej niż pracownicy z zachodniej części Polski. Najniższe płace otrzymywały osoby z wykształceniem podstawowym i gimnazjalnym zatrudnione na wschodzie kraju. Szczegółowe dane o wynagrodzeniach znajdują się w Mojej Płacy.
Mediana wynagrodzeń całkowitych brutto osób o różnym wykształceniu (w PLN)
obszar
|
wykształcenie
|
próba
|
mediana
|
wschód
|
podstawowe i
gimnazjalne
|
55
|
2 500
|
średnie
|
2 582
|
2 550
|
niepełne wyższe
|
246
|
3 010
|
wyższe zawodowe
|
1 262
|
2 950
|
wyższe magisterskie
|
5 742
|
3 621
|
zachód
|
podstawowe i
gimnazjalne
|
140
|
2 317
|
średnie
|
6 195
|
3 000
|
niepełne wyższe
|
651
|
3 700
|
wyższe zawodowe
|
3 469
|
3 700
|
wyższe magisterskie
|
14 545
|
4 700
|
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
Wynagrodzenia pracowników szeregowych zarówno w części wschodniej jak i zachodniej Polski kształtowały się na podobnym poziomie. Pracownicy szeregowi zatrudnieni we wschodniej części Polski zarabiali przeciętnie 2 300 PLN. Na zachodzie kraju mediana wynagrodzeń ukształtowała się na poziomie 2 600 PLN.
Wynagrodzenia całkowite brutto pracowników
na różnych szczeblach zatrudnienia (w PLN)
obszar
|
szczebel zatrudnienia
|
25% zarabiało poniżej
|
mediana
|
25% zarabiało powyżej
|
wschód
|
pracownik szeregowy
|
1
800
|
2 300
|
3
061
|
specjalista
|
2
500
|
3 300
|
4
600
|
kierownik
|
3
500
|
4 800
|
6
900
|
dyrektor/zarząd
|
5
700
|
9 500
|
16
000
|
zachód
|
pracownik szeregowy
|
2
000
|
2 600
|
3
500
|
specjalista
|
3
000
|
4 050
|
5
898
|
kierownik
|
4
100
|
6 000
|
9
000
|
dyrektor/zarząd
|
7
070
|
11 580
|
18
500
|
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
Wykres 3. przedstawia procentowe różnice pomiędzy przeciętnymi wynagrodzeniami na wschodzie i zachodzie Polski. Znaczną różnicę w wynagrodzeniach zaobserwowano na szczeblach kierownika oraz specjalisty. Płace na szczeblu kierowniczym we wschodniej części kraju były niższe o 20% od wynagrodzeń na zachodnim obszarze. W przypadku specjalistów, różnica ta wynosiła 19%.
Procentowa różnica pomiędzy medianą wynagrodzeń całkowitych brutto
na wschodzie i zachodzie Polski (w PLN)
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
W tabeli 3. przedstawiono dane dotyczące wynagrodzeń całkowitych brutto w firmach z przewagą kapitału polskiego lub zagranicznego. We wschodniej części kraju połowa zatrudnionych w firmach z przewagą kapitału polskiego zarabiały od 2 200 PLN do 4 400 PLN. Wysokie płace otrzymywali pracownicy firm z kapitałem zagranicznym na zachodzie kraju. Przeciętne całkowite wynagrodzenie brutto wynosiło 5 200 PLN. Więcej danych dotyczących wynagrodzeń znajdą Państwo w aplikacji Moja Płaca.
Wynagrodzenia całkowite brutto
w firmach z przewagą kapitału polskiego lub zagranicznego (w PLN)
kapitał
|
obszar
|
próba
|
25% kapitału poniżej
|
mediana
|
25% kapitału powyżej
|
przewaga kapitału
polskiego
|
wschód
|
7
838
|
2
200
|
3 000
|
4
400
|
zachód
|
16
316
|
2
500
|
3 500
|
5
205
|
przewaga kapitału
zagranicznego
|
wschód
|
2
049
|
2
950
|
4 150
|
6
750
|
zachód
|
8
684
|
3
500
|
5 200
|
8
500
|
Źródło: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń (OBW) przeprowadzone przez Sedlak & Sedlak w 2013 roku
Wyjaśnienie terminów użytych w artykule:
wynagrodzenie całkowite – miesięczne wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi z uwzględnieniem wszystkich ruchomych dodatków pieniężnych, takich jak: premie, nagrody i inne.
mediana – wartość dzieląca wszystkie dane na pół. Poniżej i powyżej mediany znajduje się dokładnie po 50% danych. Innymi słowy, jeżeli mediana wynosi 2 000 PLN, to znaczy, że wynagrodzenie połowy osób jest niższe, a drugiej połowy wyższe od 2 000 PLN. Mediana jest miarą statystyczną, która lepiej niż średnia, oddaje tendencję centralną wyników, ponieważ średnia może być zaburzona przez wyniki skrajne.
górny kwartyl – wartość, powyżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli górny kwartyl wynosi 4 500 PLN, to 75% osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 25% powyżej 4 500 PLN
dolny kwartyl – wartość, poniżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli dolny kwartyl wynosi 2 000 PLN, to 25% osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 75% powyżej 2 000 PLN.