Płaca minimalna w ujęciu nominalnym
W 2023 roku stawki minimalnych wynagrodzeń wahają się od 399 EUR w Bułgarii do 2 447 EUR w Luksemburgu. Polska znajduje się pod tym względem na 14. pozycji wśród 22 krajów Unii Europejskiej. Od 1 lipca 2023 stawka płacy minimalnej wyniesie 3 600 PLN, co po przeliczeniu daje ok. 810 EUR.
Miesięczna płaca minimalna w krajach Unii Europejskiej* w 2023 roku** (brutto w EUR)
*nie wyszczególniono Austrii, Włoch i krajów skandynawskich (Szwecja, Finlandia, Dania) ze względu na to, że w tych krajach nie ma ustalonego ustawowo minimalnego poziomu miesięcznych wynagrodzeń
**tam, gdzie była taka potrzeba (tj. pojawiła się kolejna zmiana płacy minimalnej po 1 stycznia 2023) zostały zaktualizowane stawki płacy minimalnej, dotyczy to m.in. Polski i Holandii
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych Eurostatu
Kolejne podwyżki płacy minimalnej w Polsce planowane są na 1 stycznia (4 242 PLN) i 1 lipca 2024 roku (4 300 PLN). To może sprawić, że Polska znajdzie się jeszcze wyżej w zestawieniu krajów Unii Europejskiej pod względem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zakładając, że utrzyma się obecny kurs EUR oraz płace minimalne nie zmienią się w pozostałych krajach (co oczywiście jest niemożliwe), Polska zajęłaby aż 9. miejsce w 2024 roku.
Płaca minimalna według parytetu siły nabywczej (PPS)
Nieco inaczej wygląda sytuacja jeśli uwzględnimy różnice w poziomie cen w poszczególnych krajach. Eurostat wyszczególnia tutaj 2 grupy krajów:
• kraje o płacy minimalnej powyżej 1 000 PPS,
• kraje o płacy minimalnej poniżej 1 000 PPS.
Polska znajduje się w pierwszej grupie i zajmuje obecnie 8. pozycję pod względem wysokości minimalnego miesięcznego wynagrodzenia spośród 22 krajów Unii Europejskiej.
Miesięczna płaca minimalna w krajach Unii Europejskiej* w 2023 roku (brutto w PPS)
*nie wyszczególniono Austrii, Włoch i krajów skandynawskich (Szwecja, Finlandia, Dania) ze względu na to, że w tych krajach nie ma ustalonego ustawowo minimalnego poziomu miesięcznych wynagrodzeń
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych Eurostatu
Dynamika płacy minimalnej w latach 2013/2023
Na przestrzeni ostatnich 10 lat najwyższy skumulowany średni roczny wzrost płacy minimalnej
wystąpił w Rumunii i wyniósł 15,1%. Minimalne wynagrodzenie w tym kraju wzrosło prawie czterokrotnie z 158 EUR w 2013 roku do 606 EUR w 2023 roku. Dla porównania w Polsce skumulowany średni roczny wzrost w ciągu ostatnich 10 lat wyniósł 6,7%. W tym okresie minimalna płaca w naszym kraju wzrosła z 393 EUR do 746 EUR (prawie dwukrotnie).
Porównanie miesięcznych minimalnych wynagrodzeń w 2023 i 2013 roku oraz skumulowany średni roczny wzrost płacy minimalnej w latach 2013-2023
*nie wyszczególniono Austrii, Włoch i krajów skandynawskich (Szwecja, Finlandia, Dania) ze względu na to, że w tych krajach nie ma ustalonego ustawowo minimalnego poziomu miesięcznych wynagrodzeń
Na wykresie nie wyszczególniono również Niemiec i Cypru, ponieważ te kraje nie miały w 2013 roku
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych Eurostatu
Udział płacy minimalnej w średnim wynagrodzeniu (tzw. współczynnik Kaitza)
Ciekawych wniosków dostarczają również analizy dotyczące udziału płacy minimalnej w średnim wynagrodzeniu. Niestety najbardziej aktualne dane obejmują 2021 rok. Pod względem wysokości udziału płacy minimalnej w przeciętnym wynagrodzeniu, Polska zajmuje aż 5. pozycję po Słowenii, Portugalii, Malcie i Hiszpanii. Wynagrodzenie minimalne w naszym kraju stanowi 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Co ciekawe, w Niemczech, gdzie pensja minimalna jest bardzo wysoka w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, udział płacy minimalnej wynosi tylko nieco ponad 40%.
Udział płacy minimalnej w przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu w krajach Unii Europejskiej 2021 roku (w %)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych Eurostatu
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że w związku z kolejnymi podwyżkami płacy minimalnej w Polsce, udział minimalnego wynagrodzenia w średnim wynagrodzeniu będzie jeszcze większy. Zakładając, że nie zmieni się znaczenie przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce, udział ten będzie wynosił ok. 54% w 2024 roku. Dzięki temu Polska może się znaleźć na drugim miejscu w powyższym zestawieniu (pod warunkiem, że w pozostałych krajach odsetek ten nie zmieni się).
