Koncepcja well-beingu w dobie pandemii
Well-being to nie tylko poczucie szczęścia czy sprawności fizycznej. To coś więcej: wszystko to, co jest dla nas ważne i istotnie wpływa na nasze życie. Dla każdego może oznaczać coś zupełnie innego. Jednak jak wynika z badań przeprowadzonych przez Instytut Gallupa na całym świecie, można wskazać pięć głównych elementów well-beingu: sens, relacje, finanse, społeczność oraz zdrowie fizyczne (Gallup, 2020). W kontekście pandemii koronawirusa warto również dodać stan psychiczny, który obecnie w ogromnym stopniu oddziałuje na nasze życie prywatne i zawodowe.
Pięć najważniejszych elementów well-beingu
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie badań Instytutu Gallupa
Niestety pandemia COVID-19 zachwiała poczucie dobrostanu wśród pracowników i wpłynęła na zmianę postrzegania właściwie każdego z obszarów well-beingu:
- Sens. Wielu pracowników tak mocno skoncentrowało się na problemach związanych z pandemią, że praca zawodowa straciła na znaczeniu. To z kolei spowodowało w niektórych przypadkach spadek motywacji, satysfakcji z pracy oraz poczucia sensu z jej wykonywania.
- Relacje. Na początkowym etapie pandemii, kiedy zostaliśmy zmuszeni do izolacji, najbardziej ucierpiały kontakty międzyludzkie. Wielu pracownikom (zwłaszcza tym, którzy wykonują pracę zdalnie) zaczęło brakować bezpośrednich rozmów ze współpracownikami i przełożonymi.
- Finanse. Zamrożenie gospodarki sprawiło, że wiele firm zaczęło obawiać się o swoją przyszłość. W związku z tym niektóre z nich zdecydowały się na zwolnienia, obniżenia etatów i/lub zmniejszenie pensji. Przez to pracownicy stracili poczucie bezpieczeństwa zatrudnienia i stabilizacji finansowej.
- Społeczność. Podobnie jak w przypadku relacji ten obszar well-beingu nie może być zrealizowany w pełni w obecnych warunkach. Różnego rodzaju zakazy i obostrzenia oraz społeczna izolacja sprawiły, że znacznie trudniej budować poczucie wspólnoty.
- Stan fizyczny. Poczucie zagrożenie utraty zdrowia/życia związanego z pandemią COVID-19 przyczyniło się do znacznego wzrostu zainteresowania kwestiami zdrowotnymi. Wśród priorytetów na pierwszy plan wysunął się więc zdrowy styl życia, a więc: dbanie o kondycję, odpowiednią dietę i większą równowagę między życiem i pracą zawodową.
- Stan psychiczny. Nowa sytuacja sprawiła, że zaczęliśmy odczuwać większy niepokój, a poziom stresu znacznie wzrósł. W związku z tym wielu pracowników potrzebuje wsparcia psychologicznego w tym trudnym czasie.
Jakie działania wspierające well-being podjęli pracodawcy?
Z przeprowadzonych przez Sedlak
& Sedlak badań wynika, że wielu pracodawców stara się podążać za potrzebami pracowników i dostosowuje swoją ofertę do nowej sytuacji. Według raportu „Benefity w oczach pracowników 2020”, wśród najczęściej wykorzystywanych (a tym samym również oferowanych) świadczeń pozapłacowych pozostały te, które nadal są istotne z punktu widzenia zatrudnionych (opieka medyczna, ubezpieczenie na życie) oraz pojawiły się nowe, które zyskały na znaczeniu w trakcie pandemii (elastyczny czas pracy, praca zdalna). Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w poniższej tabeli, a więcej w Raporcie „
Benefity w oczach pracowników 2020”.
Ranking 5 najczęściej wykorzystywanych benefitów – porównanie 2019 i 2020 roku
2019
(przed pandemią)
|
2020
(w nowej rzeczywistości)
|
dodatkowy pakiet
opieki medycznej
|
dodatkowy pakiet
opieki medycznej
|
karnety na
siłownie, kluby fitness
|
ubezpieczenie na
życie
|
ubezpieczenie na
życie
|
elastyczny czas
pracy
|
szkolenia, kursy
zawodowe
|
karnety na
siłownie, kluby fitness
|
telefon służbowy
do użytku prywatnego
|
praca zdalna
|
Opracowanie na podstawie raportów Sedlak & Sedlak:
„Świadczenia dodatkowe w oczach pracowników 2019 roku” oraz „Benefity w oczach pracowników 2020”
W odpowiedzi na potrzeby społeczne pracowników, niektóre firmy starały się zniwelować brak kontaktów międzyludzkich za pomocą video lunchy/kawy czy innych spotkań integracyjnych online. Jednak utrzymanie motywacji i wspólnoty wśród pracowników pracujących zdalnie jest jednym z największych wyzwań tego roku.
Część organizacji zrozumiało również, że pracownicy nie zawsze są w stanie samodzielnie poradzić sobie z problemami i potrzebują pomocy w tym obszarze. Wg badania Sedlak
& Sedlak o działaniach firm w czasie pandemii, 14% badanych organizacji już zapewniło wsparcie psychologiczne online swoim pracownikom.
Największy wpływ na well-being pracowników mają ich bezpośredni przełożeni. Dlatego również im należy się odpowiednia pomoc ze strony pracodawcy. Badanie Sedlak
& Sedlak pokazało, że 14% firm prowadzi szkolenia i zapewnia wsparcie menedżerom w zarządzaniu rozproszonym zespołem.
Co jeszcze powinni zrobić pracodawcy?
Jak wiele jest jeszcze do zrobienie na „polu” well-beingu widać po deklaracjach pracodawców. Według nich wśród największych wyzwań związanych z well-beingiem pojawiają się:
- zwiększenie zaangażowania pracowników,
- wdrożenie szkoleń online,
- wprowadzenie nowych narzędzi i kanałów komunikacji z pracownikami.
Ważne, aby właśnie na te elementy zwrócić szczególną uwagę, bo są one zbieżne z tym, czego potrzebują obecnie pracownicy.
Od czego zacząć?
Jak wynika z badania „2020 COVID-19 Benefits Survey” przeprowadzonego przez firmę Willis Towers Watson, 67% pracodawców na świecie planuje zwiększenie zaangażowania w programy well-beingowe i benefity pracownicze. Jest to potwierdzenie, że firmy zdają sobie sprawę z potrzeby dbania o dobrostan pracowników. Nie chodzi jednak tutaj o jednorazowe, powierzchowne inicjatywy, ale przemyślane i efektywne programy. W obecnych warunkach (i nie tylko) ważne jest również to, aby
zastosować holistyczne podejście, tzn. takie, które będzie uwzględniało wszystkie elementy well-beingu. Niestety jak wynika z badań przeprowadzonych przez firmę Metlife w 2020 roku, tylko 15% firm posiada strategie well-beingowe biorące pod uwagę wszystkie jego składowe.
Jakie kroki powinni podjąć pracodawcy w czasie pandemii, aby wspierać dobrostan pracowników? Na początku muszą
przeanalizować dotychczasową ofertę i zweryfikować czy benefity i inne inicjatywy propracownicze uwzględniają wszystkie aspekty well-beingu. Na tym etapie warto również sprawdzić, czy pracownicy mają świadomość, z czego mogą skorzystać i na jakich zasadach.
Ważnym krokiem jest również
poznanie opinii i potrzeb pracowników. W tym celu można przeprowadzić krótkie badanie wśród zatrudnionych i dowiedzieć się jak zmieniły się ich oczekiwania w trakcie pandemii oraz czego (jakich benefitów czy innych inicjatyw well-beingowych) brakuje ich zdaniem w dotychczasowej ofercie.
Następnie pracodawcy powinni
wprowadzić konieczne korekty do programów. Jeśli któryś z komponentów well-beingu (sens, relacje, finanse, społeczność, stan fizyczny + stan psychiczny) nie został uwzględniony, warto go dołączyć. Podobnie, jeśli działania well-beingowe odbiegają od tego, czego oczekują pracownicy w obecnej sytuacji, warto w miarę możliwości dostosować do tego ofertę.
Kluczem do sukcesu programów well-beingowych jest ich
odpowiednie zakomunikowanie. Pracodawcy powinni przekazać pełną i jasną informację o tym, jakie benefity oferują, a także, w jaki sposób można z nich skorzystać. Dobrze, aby zwrócić uwagę na to, jak oferowane benefity mogą wspierać pracownika w czasie pandemii. Jak wynika ze wspomnianego już raportu firmy Metlife zatrudnieni, którzy lepiej rozumieją sposób funkcjonowania przyznawanych świadczeń, deklarują większe poczucie dobrostanu.
Kroki służące wspieraniu well-beingu w czasie pandemii
Opracowanie własne Sedlak & Sedlak
Na koniec zadajmy sobie pytanie: czy warto, aby pracodawcy poświęcali tak dużo czasu na zapewnianie dobrostanu pracowników w czasie pandemii? Badania Instytutu Gallupa dają jednoznaczną odpowiedź. Wynika z nich, że pracownicy, którzy osiągają spełnienie w pięciu wymienionych obszarach well-beingu,
dwukrotnie częściej deklarują, że łatwo przystosowują się do zmian, o 41% rzadziej opuszczają pracę z powodów zdrowotnych oraz są o 81% mniej skłonni do poszukiwania nowego miejsca pracy. Co ważniejsze są bardziej zaangażowani i produktywni w pracy. To z kolei pozwala firmom w uzyskaniu w lepszych wyników finansowych, co w obecnych, niepewnych czasach jest niezwykle istotne.