Wynagrodzenia w Rzeszowie i województwie podkarpackim w 2013 roku

Po raz jedenasty przedstawiamy Państwu podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW). W 2013 roku uczestniczyło w nim 122 499 respondentów co sprawia, że jest to największe pozarządowe badanie płac w Polsce. OBW jest jedynym badaniem, które zawiera dane z ponad 25 000 firm i dostarcza informacje o płacach na ponad 600 stanowiskach. Przedstawienie Państwu tak obszernych danych o wynagrodzeniach było możliwe dzięki współpracy z czołowymi portalami internetowymi: interia.pl, gazetapraca.pl i wp.pl.

Jak co roku przypominamy, że w naszym badaniu dominują osoby młode (61% ma nie więcej niż 35 lat), z wykształceniem wyższym (72,2%), pracujące w miastach powyżej 200 000 mieszkańców (65,2%). Dodatkowo nasi respondenci zajmują co najmniej specjalistyczne stanowiska (73,4%) co sprawia, że ich wynagrodzenia są wyższe niż większości Polaków.

Przypominamy również, że prezentując stawki płac posługujemy się głównie medianą, gdyż miara ta lepiej niż średnia charakteryzuje badaną populację. Z badań GUS wynika bowiem, iż 2/3 Polaków zarabia poniżej średniej, co może być przyczyną błędów interpretacyjnych. Natomiast mediana jest wartością dzielącą badaną populację na pół.
Ze względów metodologicznych w obliczeniach końcowych uwzględniliśmy dane 108 184 osób.

Zarobki w Rzeszowie i na Podkarpaciu – informacje ogólne

Mediana wynagrodzenia całkowitego brutto w Rzeszowie w 2013 roku wyniosła 3 600 PLN. W województwie podkarpackim – poza stolicą województwa – przeciętne zarobki były o 600 PLN niższe. Dla całego województwa mediana płac wyniosła 3 200 PLN.



Na wykresie 1. przedstawiono medianę wynagrodzeń w województwie podkarpackim (3 200 PLN) na tle województw o najniższej (warmińsko-mazurskie) i najwyższej (mazowieckie) medianie, a także w odniesieniu do mediany w całym kraju. Przeciętne wynagrodzenie w woj. warmińsko-mazurskim (3 150 PLN) było jedynie o 1,6% niższe niż w woj. podkarpackim, a w woj. mazowieckim (5 400 PLN) było aż o 68,8% wyższe niż w woj. podkarpackim. Mediana dla Polski (4 050 PLN) była o 26,6% wyższa niż mediana dla województwa podkarpackiego. Tak więc zróżnicowanie regionalne wynagrodzenia w 2013 roku było wyraźnie widoczne.

Wynagrodzenie osób różnej płci

Rzeszów był w 2013 roku miastem, w którym mediana wynagrodzeń kobiet wyniosła 3 100 PLN. Mężczyźni pracujący w tym mieście dostawali pensje przeciętnie o 800 PLN (ok. 26%) wyższe. To podobna proporcja jak ogólnie w Polsce, gdzie mediana zarobków mężczyzn była o ok. 25% wyższa od mediany zarobków kobiet.

Zarobki w różnych branżach, na różnych poziomach zatrudnienia i w przedsiębiorstwach o różnej wielkości

W tabeli 1. pokazano zarobki w województwie podkarpackim w wybranych branżach. Najlepiej opłacanymi branżami były: IT – z medianą 3 843 PLN, przemysł ciężki – 3 815 PLN i bankowość – 3 500 PLN. Najniższa mediana wynagrodzeń dotyczyła takich branż jak: usługi dla ludności – 2 500 PLN, handel – 2 700 PLN oraz transport i logistyka – 2 800 PLN.



Pracownik szeregowy w województwie podkarpackim zarabiał przeciętnie 2 250 PLN, podczas gdy specjalista otrzymywał o 1 150 PLN więcej, czyli 3 400 PLN. Mediana wynagrodzeń kierowników wyniosła już 4 525 PLN, natomiast pensje dyrektorskie osiągnęły poziom 9 800 PLN.



Powszechna jest tendencja wzrostu wynagrodzeń wraz ze wzrostem wielkości firmy. W Rzeszowie również istniała ta zależność. W najmniejszych firmach, w których pracowało do 9 pracowników mediana zarobków wyniosła 3 050 PLN. W firmach zatrudniających 10-49 osób było bardzo podobnie – pensje były wyższe jedynie o 50 PLN. W następnych dwóch kategoriach firm: 50-249 i 250-999 osób, mediana była jednakowa – 3 500 PLN. W największych przedsiębiorstwach, gdzie liczba pracowników przekraczała 1 000, zarabiano przeciętnie 4 000 PLN.

Jak opłacano wybrane stanowiska

Mediany zarobków przekraczające ogólną medianę dla województwa (3 200 PLN) dotyczyły takich stanowisk jak: główny księgowy (4 525 PLN), konstruktor (3 900 PLN), nauczyciel dyplomowany (3 792 PLN), technolog produkcji (3 868 PLN) oraz mistrz/kierownik w dziale produkcji (3 650 PLN). Jednymi z najgorzej opłacanych stanowisk były: sprzedawca/kasjer (1 700 PLN) i pracownik administracyjny (2 000 PLN).



Tak jak w innych regionach, tak też w Rzeszowie, w firmach z przewagą obcego kapitału można było zarobić znacznie więcej niż w rodzimych. W przedsiębiorstwach polskich mediana wynagrodzeń wyniosła 3 300 PLN, natomiast w zagranicznych była o 1 200 PLN (36%) wyższa i wyniosła 4 500 PLN.

Wynagrodzenie osób o różnym wykształceniu

Najwięcej zarabiały osoby z wykształceniem wyższym magisterskim inżynierskim. Zarobki połowy z nich mieściły się w przedziale od 3 200 PLN do 6 450 PLN. Nieco mniej zarabiały osoby z wykształceniem magisterskim. W ich przypadku połowa dostawała pensje wyższe niż 2 600 PLN a niższe niż 5 600 PLN. Osoby, które zakończyły edukację na poziomie szkoły średniej, zarabiały przeciętnie 3 000 PLN, a zarobki połowy z nich były zawarte między 2 150 PLN a 4 033 PLN. Tendencję większych zarobków wśród pracowników z wyższym wykształceniem można zauważyć w odniesieniu do całej Polski.

Wyjaśnienie terminów użytych w artykule:

wynagrodzenie całkowite – miesięczne wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi z uwzględnieniem wszystkich ruchomych dodatków pieniężnych, takich jak: premie, nagrody i inne.

mediana – wartość dzieląca wszystkie dane na pół. Poniżej i powyżej mediany znajduje się dokładnie po 50% danych. Innymi słowy, jeżeli mediana wynosi 2 000 PLN, to znaczy, że wynagrodzenie połowy osób jest niższe, a drugiej połowy wyższe od 2 000 PLN. Mediana jest miarą statystyczną, która lepiej niż średnia oddaje tendencję centralną wyników, ponieważ średnia może być zaburzona przez wyniki skrajne.

górny kwartyl – wartość, powyżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli górny kwartyl wynosi 4 500 PLN, to 75% osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 25% powyżej 4 500 PLN.

dolny kwartyl – wartość, poniżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli dolny kwartyl wynosi 2 000 PLN, to 25% osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 75% powyżej 2 000 PLN.

Ile zarabiają pracownicy zatrudnieni na Wchodzie a ile na Zachodzie Polski?