10 czerwca obchodzimy Dzień Straży Granicznej. Powołana do życia ustawą z 12 października 1990 roku, Straż Graniczna pod koniec 2011 roku liczyła sobie 98 placówek z 69 przejściami. Z tej okazji przyjrzyjmy się więc bliżej zarobkom jej funkcjonariuszy.
Wynagrodzenie funkcjonariuszy Straży Granicznej, podobnie jak w przypadku innych służb mundurowych, składa się z uposażenia zasadniczego oraz dodatków. Płacę podstawową oblicza się przez pomnożenie kwoty bazowej, podawanej corocznie w ustawie budżetowej, z odpowiednim mnożnikiem (regulowanym przez stosowne rozporządzenie). W przypadku interesującej nas grupy, zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 11 lutego 2009 roku, w Straży Granicznej jest 19 grup uposażenia zasadniczego. Największy mnożnik wynosi 5,24, najmniejszy – 0,85. Warto przy tym zaznaczyć, że dwie górne grupy wynagrodzenia podstawowego (18 i 19) należą do Komendanta Głównego Straży Granicznej oraz jego Zastępcy.
Uposażenie zasadnicze funkcjonariuszy Straży Granicznej w 2012 roku,
w zależności od zaklasyfikowania do grupy uposażenia zasadniczego
(w zaokrągleniu do pełnych PLN)
grupa uposażenia zasadniczego
|
kategoria uposażenia zasadniczego
|
I*
|
II**
|
19
|
7 982
|
|
18
|
7 068
|
|
17
|
4 631
|
4 509
|
16
|
4 174
|
4 052
|
15
|
3 717
|
3 595
|
14
|
3 336
|
3 184
|
13
|
3 275
|
3 138
|
12
|
2 986
|
2 909
|
11
|
2 909
|
2 833
|
10
|
2 833
|
2 757
|
9
|
2 757
|
2 681
|
8
|
2 681
|
2 605
|
7
|
2 605
|
2 529
|
6
|
2 452
|
2 376
|
5
|
2 300
|
2 224
|
4
|
2 148
|
2 072
|
3
|
1 996
|
1 919
|
2
|
1 858
|
1 767
|
1
|
1 371
|
1 295
|
* I grupa - funkcjonariusz w służbie stałej
** II grupa funkcjonariusz w służbie przygotowawczej
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r.
Jak wspomniano na początku, poza wynagrodzeniem zasadniczym, funkcjonariuszom Straży Granicznej przysługują różnego rodzaju dodatki:
a) dodatek za wysługę lat,
b) dodatek za stopień,
c) dodatek funkcyjny,
d) dodatek służbowy,
e) dodatek uzasadniony szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby.
Po dwóch latach służby funkcjonariusze otrzymują
dodatek za wysługę lat. Wynosi on 2% wynagrodzenia zasadniczego. Z każdym rokiem jego wysokość zwiększa się o 1%, aż osiągnie on wartość 20% uposażenia podstawowego - po 20 latach służby. Za każdy rok powyżej 20 lat stażu, nalicza się 0,5% za każdy następny rok. Ostateczna jego wysokość wynosi 25%, nabyte po 30 latach służby.
Dodatek za stopień, jak sama nazwa wskazuje, uzależniony jest od posiadanego przez funkcjonariusza stopnia służbowego. Przelicza się go za pomocą mnożnika kwoty bazowej, który wynosi od 0,18 do 1,00. Wartości dodatku za posiadany stopień przedstawia tabela.
Wysokość dodatku za posiadany stopień Straży Granicznej w 2012 roku
(w zaokrągleniu do pełnych PLN)
stopień Służby Granicznej
|
kwota dodatku
|
generał dywizji
|
1 523
|
generał brygady
|
1 371
|
pułkownik
|
1 219
|
podpułkownik
|
1 142
|
major
|
|
1 066
|
kapitan
|
|
990
|
porucznik
|
914
|
podporucznik
|
838
|
starszy chorąży sztabowy
|
731
|
chorąży sztabowy
|
685
|
młodszy chorąży sztabowy
|
640
|
starszy chorąży
|
609
|
chorąży
|
|
579
|
młodszy chorąży
|
548
|
starszy sierżant sztabowy
|
518
|
sierżant sztabowy
|
487
|
starszy sierżant
|
457
|
sierżant
|
|
427
|
starszy plutonowy
|
396
|
plutonowy
|
381
|
starszy kapral
|
350
|
kapral
|
|
335
|
starszy szeregowy
|
305
|
szeregowy
|
274
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r.
Funkcjonariusze pełniący służbę na stanowiskach samodzielnych lub kierowniczych otrzymują
dodatek funkcyjny. Miesięczne kwoty dodatków funkcyjnych, zależnie od kategorii do jakiej może przypadać dane stanowisko, przedstawia tabela.
Wysokość dodatku funkcyjnego dla poszczególnych kategorii w 2012 roku
(w zaokrągleniu do pełnych PLN)
kategoria dodatku funkcyjnego
|
kwota
|
XXIX
|
3 763
|
XXVIII
|
3 534
|
XXVII
|
3 306
|
XXVI
|
3 077
|
XXV
|
2 849
|
XXIV
|
2 620
|
XXIII
|
2 407
|
XXII
|
2 178
|
XXI
|
19 450
|
XX
|
1 721
|
XIX
|
1 569
|
XVIII
|
1 493
|
XVII
|
1 432
|
XVI
|
1 356
|
XV
|
1 280
|
XIV
|
1 203
|
XIII
|
1 127
|
XII
|
1 051
|
XI
|
975
|
X
|
899
|
IX
|
823
|
VIII
|
746
|
VII
|
670
|
VI
|
594
|
V
|
533
|
IV
|
457
|
III
|
381
|
II
|
305
|
I
|
213
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r.
Maksymalna i minimalna wysokość dodatków funkcyjnych dla wybranych stanowisk,
z uwzględnieniem jednostki organizacyjnej (w PLN)
stanowisko
|
Komenda Główna Straży Granicznej
|
oddział
|
ośrodek szkolenia
|
dywizjon
|
placówka kat. I
|
placówka kat. II
|
placówka kat. III
|
placówka kat IV.
|
komendant
|
|
2 407 -
3 763
|
2 407 -
3 763
|
1 950 -
3 077
|
1 950 -
3 077
|
1 280 -
2 849
|
1 280 -
2 849
|
1 280 -
2 849
|
zastępca komendanta
|
|
2 178-
3 534
|
2 178-
3 534
|
1 280-
2 849
|
1 280-
2 849
|
823-
2 620
|
823-
2 407
|
823-
2 407
|
główny księgowy
|
2 178 -
3 534
|
2 178 -
3 534
|
2 178 -
3 534
|
|
|
|
|
|
kierownik grupy
|
|
|
594 -
3 534
|
|
823 -
1 950
|
823 -
1 721
|
823 -
1 721
|
|
kierownik zespołu
|
823 -
1 569
|
823 -
1 950
|
823 -
1 950
|
|
823 -
1 721
|
594 -
1 721
|
594 -
1 721
|
594 -
1 493
|
audytor wewnętrzny
|
1 280 -
2 849
|
823 -
2 178
|
823 -
2 178
|
|
|
|
|
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r.
Dodatek służbowy to swoisty odpowiednik dodatku funkcyjnego, przysługujący funkcjonariuszom w służbie stałej, którzy nie piastują samodzielnych lub kierowniczych stanowisk. Jego wysokość ma uwzględniać należyte wykonywanie obowiązków służbowych, samodzielność, efektywność, terminowość i inicjatywę w podejmowanych działaniach. Jest on przyznawany na czas nieokreślony. Wysokość dodatku służbowego dla poszczególnych kategorii przedstawia tabela.
Wysokość dodatku służbowego dla poszczególnych kategorii w 2012 roku
(w zaokrągleniu do pełnych PLN)
kategoria dodatku służbowego
|
Kwota dodatku
|
XXI
|
1950
|
XX
|
1721
|
XIX
|
1569
|
XVIII
|
1493
|
XVII
|
1432
|
XVI
|
1356
|
XV
|
1280
|
XIV
|
1203
|
XIII
|
1127
|
XII
|
1051
|
XI
|
975
|
X
|
899
|
IX
|
823
|
VIII
|
746
|
VII
|
670
|
VI
|
594
|
V
|
533
|
IV
|
457
|
III
|
381
|
II
|
305
|
I
|
213
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r.
Wysokość dodatku służbowego dla funkcjonariuszy Straży Granicznej
w 2012 roku (w zaokrągleniu do pełnych PLN)
stanowisko
|
wysokość dodatku służbowego
|
ekspert
|
670 - 1950
|
starszy specjalista, starszy wykładowca
|
533 - 1
721
|
specjalista, specjalista-kontroler
|
457 - 1
569
|
wykładowca
|
457 - 1
493
|
starszy asystent
|
457 - 1
280
|
starszy kontroler, starszy bosman
|
381 - 1
127
|
asystent, bosman
|
381 - 1
051
|
młodszy asystent, kontroler
|
305 - 899
|
kursant
|
213 - 594
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lutego 2009 r.
Poza wymienionymi dodatkami, funkcjonariuszowi przysługują także świadczenia pieniężne:
a) zasiłek na zagospodarowanie,
b) nagrody roczne,
c) nagrody jubileuszowe,
d) dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie zleconych zadań wykraczających poza obowiązki służbowe,
e) należności za podróże służbowe i przeniesienia,
f) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby.
Zasiłek na zagospodarowanie przyznawany jest w związku z mianowaniem funkcjonariusza na stałą służbę. Jest on równy jednomiesięcznemu uposażeniu zasadniczemu wraz ze stałymi dodatkami. Ponadto funkcjonariusz może zwrócić się z wnioskiem o
zapomogę. Uzasadnieniem tego typu świadczeń jest istotne pogorszenie warunków materialnych danego pracownika.
Kolejnym świadczeniem jest
nagroda roczna. Przysługuje ona funkcjonariuszowi, który pełnił służbę przez okres pełnego roku kalendarzowego (w przypadku, gdy okres ten był krótszy, wysokość nagrody jest proporcjonalna do przepracowanego czasu). Wysokość świadczenia wynosi równowartość miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz ze stałymi dodatkami. Wypłacana jest ona w ciągu trzech pierwszych miesięcy następujących po roku, za który przysługuje. W określonych przypadkach nagroda ta może być obniżona lub nieprzyznana w ogóle (np. z powodu skazania funkcjonariusza prawomocnym wyrokiem sądu).
Nagrody jubileuszowe przyznawane są z okazji „okrągłych” rocznic stażu pracy zatrudnionego. W przypadku Straży Granicznej wynoszą one odpowiednio:
75% uposażenia dodatkowe wraz ze stałymi dodatkami po 20 latach służby,
100% uposażenia dodatkowe wraz ze stałymi dodatkami po 25 latach służby,
150% uposażenia dodatkowe wraz ze stałymi dodatkami po 30 latach służby,
200% uposażenia dodatkowe wraz ze stałymi dodatkami po 35 latach służby,
300% uposażenia dodatkowe wraz ze stałymi dodatkami po 40 latach służby.
Szczególnym rodzajem wyróżnienia jest
nagroda uznaniowa. Jest ona przyznawana na pisemny wniosek bezpośredniego przełożonego. Może ją otrzymać osoba, która wzorowo wykonywała zadania służbowe, odznaczająca się odwagą czy pełniąca służbę w trudnych warunkach.
Dodatkowe wynagrodzenie przysługuje także za
wykonywanie zleconych zadań wykraczających poza obowiązki służbowe. Może to być np. za obsługę sprzętu transportowego (od 0,18% do 0,50% podstawowego wynagrodzenia) czy sprawowanie opieki nad psem służbowym (świadczenie to zależy od wymiaru opieki i ilości psów, wynosi np. 0,60% podstawy wynagrodzenia za sprawowanie opieki nad psem w dobie, w której funkcjonariusz nie pełnił służby czy 0,30% gdy pełnił służbę na zmiany trwające minimum 6 godzin). Dodatkowe wynagrodzenie przyznawane jest także za dokonane przez zatrudnionych wynalazki, usprawnienia czy udoskonalenia techniczne.
Funkcjonariusz
zwolniony ze służby może liczyć na:
- odprawę – jest ona zależna od stażu i może wynosić od trzymiesięcznego do sześciomiesięcznego wynagrodzenia podstawowego wraz ze stałymi dodatkami,
- ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop lub niewykorzystany czas wolny od służby,
- zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany w danym roku przejazd (o przejazdach w dalszej części artykułu),
- zwrot kosztów przejazdu do obranego miejsca zamieszkania dla siebie i rodziny oraz zwrot kosztów przewozu urządzeń domowych,
- niewykorzystane w danym roku świadczenia pieniężne.
Benefity
Benefity to w tym przypadku nazwa umowna, można tu raczej mówić o swoistych przywilejach. Omówmy więc niektóre z nich, przysługujące funkcjonariuszom Straży Granicznej.
Pierwszym i nieco oczywistym świadczeniem jest
mundur. Każdy funkcjonariusz Służby Granicznej otrzymuje bezpłatne umundurowanie typu wojskowego. Ustawa mówi także o możliwości otrzymywania równoważnika pieniężnego w zamian za umundurowanie.
Drugim charakterystycznym świadczeniem jest
prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości pełnienia służby (lub pobliskiej). Wielkość mieszkania uzależniona jest głównie od liczby członków rodziny. Ponadto, w przypadku ewentualnego remontu, lokatorowi mieszkania przysługuje za to równoważnik pieniężny. Jeżeli funkcjonariusz nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji o przydziale, ma prawo otrzymać pomoc finansową na uzyskanie takiego lokalu.
Funkcjonariuszowi przysługuje także zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby (przejazd koleją lub autobusami). Dodatkowo jemu oraz jego rodzinie raz w roku przysługuje
prawo do przejazdu środkami publicznego transportu do wybranej miejscowości w kraju (tam i z powrotem). W razie niewykorzystania tego świadczenia, funkcjonariusz otrzyma zryczałtowany równoważnik pieniężny.
Płatny urlop dla interesującej nas grupy wynosi 30 dni kalendarzowych. Funkcjonariusze pełniący służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, oraz ci, którzy osiągnęli określony wiek lub staż, mogą liczyć nawet na dodatkowe 15 dni urlopu.
Ponadto funkcjonariuszowi przysługuje
zwrot kosztów za ochronę prawną, w przypadku gdy postępowanie karne przeciw niemu zostało wszczęte o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych. Oczywiście warunkiem wyrok wskazujący na niewinność funkcjonariusza (lub umorzenie ze względu na brak znamion czynu zabronionego).
I na sam koniec, wspomnijmy i tym, co może otrzymać funkcjonariusz, który, zgodnie z art. 91. Ustawy o Straży Granicznej, „wzorowo wykonuje obowiązki, przejawia inicjatywę w służbie i doskonali kwalifikacje zawodowe” (częściowo to podsumowanie omówionych wyżej świadczeń). Możliwe wyróżnienia dla takiej osoby to:
- pochwała,
- pochwała w rozkazie,
- nagroda pieniężna lub rzeczowa,
- krótkoterminowy urlop,
- przyznanie odznaki resortowej,
- przedstawienie od odznaczenia państwowego,
- przedterminowe mianowanie na wyższy stopień,
- mianowanie na wyższe stanowisko służbowe.
Sprawdź ile zarabiają inni w Twoim mieście, na takim samym stanowisku - odbierz indywidualny raport!