Czy system premiowania stosowany w firmie wpływa na zwiększenie motywacji do pracy?

Ogólnopolskie Wynagrodzeń

USA: mediany wynagrodzeń pracowników w różnym wieku

20 lat 20 000

30 lat 40 000

40 lat 50 000

50 lat 51 000

60 lat 53 000

* rocznie w USD

Stefa premium

Sprawdź co zyskasz wykupując pełny dostęp do naszego portalu

Sprawdź, ile zarabia:

Inżynier budowy 4500 PLN
Elektromonter 4070 PLN
Kelner 3050 PLN
Technik obiektu 3600 PLN
Agent nieruchomości 5100 PLN
Administrator IT 6750 PLN
Kierownik produkcji 8210 PLN
Hartownik 4050 PLN
Organizator 4000 PLN
Programista Android 8040 PLN
Ogólnopolskie badanie satysfakcji z pracy

Zajmujesz się zawodowo wynagrodzeniami?
Zapraszamy Cię do strefy przeznaczonej dla profesjonalistów.

Partycypacja - jest to współuczestniczenie pracowników w podejmowaniu istotnych dla organizacji decyzji.

pozwala na porównanie 43 wskaźników w następujących obszarach

Artykuły

Zarobki nauczycieli: w szkole publicznej o jedną trzecią wyższe niż w prywatnej

02.06.2014 Michał Pulanecki
Artykuł omawia wynagrodzenia nauczycieli. Prezentuje uregulowania prawne - co składa się na zarobki nauczycieli, co kształtuje te czynniki, ile wynosi minimalne i średnie wynagrodzenie, jak ustalana jest wysokość dodatkowych składników wynagrodzenia. Pokazano też realne stawki wynagrodzeń z uwzględnieniem różnych kryteriów, takich jak płeć, charakter szkoły (publiczna/prywatna) czy staż pracy. Na koniec zaprezentowano zarobki nauczycieli w Polsce na tle krajów OECD. Tekst zawiera 3 tabele i 4 wykresy.
Wynagrodzenia nauczycieli w szkołach prywatnych są kwestią umowy pomiędzy nauczycielem a pracodawcą. W szkołach publicznych płace naliczane są na podstawie zasad zawartych w Karcie Nauczyciela. W art. 30 stwierdza ona, że wynagrodzenie nauczycieli składa się z czterech elementów:
  1. wynagrodzenia zasadniczego;
  2. dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy;
  3. wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
  4. nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i niektórych dodatków socjalnych.
Nauczyciele, którzy pracują na zasadach określonych w Karcie upoważnieni są też do tzw. trzynastej pensji.

Karta Nauczyciela się opłaca


W „budżetówce” nauczyciele zarabiają więcej niż w szkołach prywatnych. Średnia pensja nauczycielska to 4 233 PLN w szkole publicznej - o 34% więcej niż w prywatnej (3 152 PLN) – wynika z badania „Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2012 r.” (Główny Urząd Statystyczny, 2014). To dane dla ogółu pedagogów ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, bez nauczycieli kształcenia zawodowego. Trzeba tu podkreślić, że w badaniu GUS uwzględniono dodatkowe przychody z „trzynastej pensji”, której nie otrzymują zazwyczaj zatrudnieni w prywatnych placówkach.
Zawód nauczyciela jest mocno sfeminizowany – panowie stanowią nieco ponad jedną szóstą kadry pedagogicznej. Co istotne, panie w szkołach publicznych zarabiają więcej od kolegów – częściowo wynika to z większej liczby branych przez nie nadgodzin. W wynagrodzeniu całkowitym nauczycielek płaca za nadgodziny stanowi średnio 7 procent, wobec 5,6 procent w przypadku nauczycieli.

Przeciętne wynagrodzenie nauczycieli

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie: Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2012 r.,
Główny Urząd Statystyczny, 2014



Pensje w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych są przeciętnie wyższe niż w podstawówkach. Różnica dla nauczycieli o stażu pracy nieprzekraczającym dwóch lat wynosi 5 procent, a przy stażu między 10 a 15 lat nawet 8 procent.

Przeciętne wynagrodzenie nauczycieli
o różnym stażu pracy w 2012 r. (w PLN)

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie: Struktura wynagrodzeń
według zawodów w październiku 2012 r., Główny Urząd Statystyczny, 2014



Na przykładzie nauczycieli gimnazjów i szkół średnich prześledźmy z kolei jak rozkładają się wynagrodzenia w poszczególnych przedziałach kwotowych. Połowa nauczycieli zarabiała więcej, a połowa mniej niż 4 236 PLN. Jedna piąta najmniej zarabiających otrzymywała pensję niższą niż 3 294 PLN, a jedna piąta najwyżej wynagradzanych wyższą niż 5 110 PLN.

Rozkład zarobków nauczycieli gimnazjów i szkół średnich w 2012 r. (w PLN)

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie: Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2012 r.,
Główny Urząd Statystyczny, 2014



Jak liczy się pensje według Karty Nauczyciela


Zgodnie z Kartą, czynnikami kształtującymi wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli są: stopień awansu zawodowego, posiadane kwalifikacje i wymiar zajęć obowiązkowych. Do tego dochodzą dodatki, zależne od: okresu zatrudnienia, jakości pracy, wykonywania dodatkowych zadań lub zajęć, stanowiska lub funkcji oraz ewentualnych trudnych lub uciążliwych warunków pracy.

Karta określa średnie wynagrodzenie nauczycieli na różnych stopniach awansu. Jest ono podawane jako odpowiedni procent kwoty bazowej. Kwota ta, zawarta w ustawie budżetowej, w 2014 wynosi 2 717,59 PLN. Średnie zarobki na poszczególnych stopniach awansu zawodowego przedstawiają się następująco:
  • nauczyciel stażysta – 2 717,59 PLN (100% kwoty bazowej),
  • nauczyciel kontraktowy – 3 016,52 PLN (111% kwoty bazowej),
  • nauczyciel mianowany – 3 913,33 PLN (144% kwoty bazowej),
  • nauczyciel dyplomowany – 5 000,37 PLN (184% kwoty bazowej).


  • Kwoty te obejmują wszystkie elementy wynagrodzenia, wymienione na początku tekstu. Szkoły powinny tak kształtować wynagrodzenia, żeby wynagrodzenia średnie wszystkich nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu w obrębie danej jednostki samorządu terytorialnego przeciętnie nie były niższe od podanych kwot. Jeżeli są niższe – do końca stycznia następnego roku nauczyciele powinni otrzymać dodatki uzupełniające, tak, aby średnie osiągnęły minimalny poziom.

    Gwarantowane minimum wynagrodzenia nauczyciela


    Inne regulacje określają minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli.

    Minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli (w PLN)

    poziom wykształcenia

    stopnie awansu zawodowego

    nauczyciel stażysta

    nauczyciel kontraktowy

    nauczyciel mianowany

    nauczyciel dyplomowany

    1

    tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym

    2 265

    2 331

    2 647

    3 109

    2

    tytuł zawodowy magistra bez przygotowania pedagogicznego, tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) z przygotowaniem pedagogicznym

    1 993

    2 042

    2 306

    2 707

    3

    tytuł zawodowy licencjata (inżyniera) bez przygotowania pedagogicznego, dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego lub nauczycielskiego kolegium języków obcych

    1 759

    1 802

    2 024

    2 366

    4

    pozostałe wykształcenie

    1 513

    1 548

    1 724

    2 006

    Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie obowiązujących przepisów prawa



    Stawki te są takie same, jak w roku poprzednim. Warto w tym miejscu dodać, że w maju 2014 Związek Nauczycielstwa Polskiego wystąpił do premiera Donalda Tuska z wnioskiem „o podjęcie działań w celu zagwarantowania w roku 2015 podwyżki wynagrodzeń nauczycieli”. ZNP podkreślał, że 2015 byłby czwartym rokiem bez wzrostu wynagrodzeń. Związkowcy przekonywali, że polscy nauczyciele szczególnie zasługują na wyższe pensje, bo ich uczniowie osiągają wysokie wyniki w międzynarodowych badaniach edukacyjnych.

    Zwróćmy uwagę, że najniższe wynagrodzenie zasadnicze podane w powyższej tabeli jest niższe od ustawowej płacy minimalnej (1 680 PLN). Może więc być stosowane tylko wtedy, gdy nie stoi w sprzeczności z przepisami o płacy minimalnej – to znaczy, przykładowo, gdy dodatki powiększają tą pensję ponad 1 680 PLN.

    Jak mogą wyglądać takie regulacje przedstawiono poniżej, na przykładzie uchwały Rady Miasta Bydgoszczy:
    • dodatek za wysługę lat - 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, ale nie więcej niż 20% wynagrodzenia zasadniczego. Wypłacany od 4 roku pracy (określone w Karcie Nauczyciela);
    • dodatek motywacyjny (przydzielany za zaangażowanie, efektywność oraz szczególne osiągnięcia dydaktyczne i wychowawcze) - 3%-20% wynagrodzenia zasadniczego (dokładną wartość ustala dyrektor szkoły); dyrektor może dostać od Prezydenta Miasta dodatek motywacyjny do 50% wynagrodzenia;
    • wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw – stawka godzinowa taka sama jak za standardowe godziny;
    • dodatek za warunki pracy – określone różne sytuacje, m.in.:
      • nauczyciele szkół podstawowych prowadzący zajęcia w klasach łączonych – 0,3% wynagrodzenia zasadniczego za każdą godzinę przepracowaną w tych klasach,
      • nauczyciele szkół dwujęzycznych za zajęcia w obcym języku – 0,6% wynagrodzenia zasadniczego za każdą godzinę,
      • nauczyciele szkół specjalnych – 20% wynagrodzenia zasadniczego;
    • dodatek funkcyjny (dla dyrektorów i wicedyrektorów) – wybrane stawki pokazano poniżej:


    Stawki dodatku funkcyjnego w Bydgoszczy
    w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadpodstawowych (w PLN)

    stanowisko

    wielkość placówki

    wysokość dodatku funkcyjnego

    dyrektor

    do 14 oddziałów

    1 555

    od 15 do 24 oddziałów

    1 710

    od 25 do 34 oddziałów

    1 865

    powyżej 34 oddziałów

    2 021

    wicedyrektor

    do 18 oddziałów przypadających na jednego wicedyrektora

    777

    powyżej 18 oddziałów przypadających na jednego wicedyrektora

    933

    Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Uchwały Nr XLVII/1015/13 Rady Miasta Bydgoszczy
    z dnia 30 października 2013 r.



    Inne korzyści


    • Nauczyciele są uprawnieni do „trzynastki”.
    • Za wieloletnią pracę nauczyciele otrzymują nagrodę jubileuszową:


    Wysokość nagród dla nauczycieli za wieloletnią pracę

    okres pracy

    nagroda

    20 lat

    75% wynagrodzenia miesięcznego

    25 lat

    100% wynagrodzenia miesięcznego

    30 lat

    150% wynagrodzenia miesięcznego

    35 lat

    200% wynagrodzenia miesięcznego

    40 lat

    250% wynagrodzenia miesięcznego

    Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Karty Nauczyciela



    • Nauczycielowi zatrudnionemu na wsi lub w mieście do 5 000 tysięcy mieszkańców przysługuje:
      • prawo do lokalu mieszkalnego,
      • nauczycielski dodatek mieszkaniowy – na ogół w wysokości kilkudziesięciu złotych,
      • lub, odpowiednio, dodatek wiejski w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego.


    Wynagrodzenia nauczycieli w różnych krajach


    Na tle krajów rozwiniętych, należących do OECD, pensje polskich pedagogów znajdują się na piątym miejscu od końca. Dane są wyrażone w umownej jednostce – według parytetu siły nabywczej dolara (USD PPPs - Purchasing Power Parities). Oznacza to, że wyliczono, ile dolarów musiałby zarabiać nauczyciel, aby w USA być w stanie kupić tyle samo, ile za swoją pensję może kupić w swoim kraju. Celem takiego zestawienia jest porównanie poziomu życia nauczycieli w różnych krajach – jeżeli np. w Anglii zarobki wynoszą ok. 4 326 USD PPPs, czyli około dwóch razy więcej niż w Polsce, to znaczy że faktycznie nauczyciel w Anglii jest w stanie za swoją pensję kupić dwa razy więcej, niż nauczyciel w Polsce.

    Przeciętne miesięczne wynagrodzenie nauczycieli w wybranych krajach
    (USD PPPs)

    Wykres

    Źródło: Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Education at a Glance 2013, OECD






    Bibliografia
    1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2014 r. poz. 191.
    2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy, Dz.U. 2013 poz. 913.
    3. Ustawa budżetowa na rok 2014 z dnia 24 stycznia 2014 r., Dz.U. poz. 162.
    4. Uchwała Nr XLVII/1015/13 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 30 października 2013 r.
    5. Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, Dz.U. 1997 nr 160 poz. 1080.
    6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 16 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej, Dz.U. 2004 nr 281 poz. 2791
    7. Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2012 r., Główny Urząd Statystyczny, 2014.
    8. Education at a Glance 2013, OECD.
    Michał Pulanecki
    Przypominamy, że zgodnie z pkt 2.6 - 2.7 regulaminu kopiowanie, przetwarzanie i wykorzystywanie tekstów oraz danych portalu w innych celach niż do użytku osobistego wymaga pisemnej zgody redakcji.
    Wynagrodzenie brutto - ile to jest netto?

    Wszystkie podane w artykule stawki wynagrodzeń są kwotami brutto. Zawierają potrącane od pensji składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kalkulator brutto - netto pozwala na szybkie przeliczenie podanych stawek na pensję, którą pracownik otrzyma "na rękę".