Wynagrodzenia nauczycieli w krajach OECD

W tabeli 1. zawarte są dane na temat początkowych ustawowych pensji nauczycieli w 23 krajach OECD. Wybrane kraje dysponowały danymi dla każdego z uwzględnionych poziomów nauczania. Najwyższe pensje początkowe w USD PPS mają nauczyciele na poziomie gimnazjalnym (lower secondary) i licealnym (upper secondary) w Luksemburgu. Otrzymują oni rocznie prawie 80 tys. USD PPS. Najmniej zarabiają nauczyciele przedszkolni na Słowacji. Rocznie jest to 10,5 tys. USD PPS. Polscy początkujący nauczyciele plasują się w dolnej części zestawienia. Co ciekawe, na każdym poziomie nauczania wejściowe stawki są takie same - 15 135 USD PPS. OECD podało taką kwotę, ponieważ zarobki polskich nauczycieli uzależnione są od stażu i kwalifikacji, a nie od poziomu nauczania.



Startowe pensje polskich nauczycieli stanowią około połowę średniej dla krajów OECD. Innymi słowy, polscy „belfrzy” na starcie kariery otrzymują o połowę mniejsze pensje, niż wynosi średnia dla OECD. Omawiany stosunek wynagrodzeń z podziałem na szczeble edukacji można zobaczyć na wykresie 1. Pod względem tego wskaźnika, najgorzej wypadli nauczyciele licealni, gdyż zwykle mają oni większe wynagrodzenie początkowe. W Polsce jest ono jednak takie samo jak w przypadku pedagogów na innych szczeblach nauczania.



Podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku porównania maksymalnych pensji, które mogą osiągnąć nauczyciele. Na dwóch pierwszych miejscach również znajdują się Luksemburg i Szwajcaria. Na trzecie miejsce wskoczyła Korea Południowa, co świadczy o dużych możliwościach awansu wśród tej grupy zawodowej. Doświadczeni nauczyciele zarabiają najmniej na Słowacji, podobnie jak w przypadku nauczycieli zaczynających karierę. Polska znów jest trzecia od końca przy maksymalnych zarobkach ustawowych w kwocie 25 882 USD PPS brutto rocznie.



Podobnie jak w przypadku wynagrodzeń startowych, płace maksymalne polskich „belfrów” oscylują wokół połowy średniej krajów OECD. Pod względem tego wskaźnika najlepiej wypadają nauczyciele przedszkolni (54% średniej), a najgorzej licealni (46% średniej). Dane zaprezentowano na wykresie 2.



OECD porównało również średnie wynagrodzenia nauczycieli sektora publicznego do przeciętnego wynagrodzenia osób z wyższym wykształceniem w ich kraju. Pod tym względem na pierwszym miejscu również znalazł się Luksemburg. Nauczyciele drugiego stopnia edukacji zarabiali tam przeciętnie 123% płacy średniej osób z wyższym wykształceniem. Nauczyciele w przedszkolach i podstawówkach otrzymywali 108% tej kwoty. Przynajmniej 100% średniego wynagrodzenia osób z wyższym wykształceniem w ich kraju zarabiali także nauczyciele licealni w Finlandii (110%), nauczyciele edukacji drugiego stopnia w Grecji (107%) oraz „belfrzy” licealni w Danii (100%). W Polsce sytuacja pod tym względem jest zbliżona do średniej OECD. Dla nauczycieli przedszkolnych wskaźnik ten wyniósł 71% (średnia OECD 74%), w podstawówkach 82% (średnia OECD 81%), w gimnazjach 83% (średnia OECD 85%), a w liceach 81% (średnia OECD 89%).