Czy system premiowania stosowany w firmie wpływa na zwiększenie motywacji do pracy?

Ogólnopolskie Wynagrodzeń

USA: mediany wynagrodzeń pracowników w różnym wieku

20 lat 20 000

30 lat 40 000

40 lat 50 000

50 lat 51 000

60 lat 53 000

* rocznie w USD

Stefa premium

Sprawdź co zyskasz wykupując pełny dostęp do naszego portalu

Sprawdź, ile zarabia:

Kierownik projektów 5150 PLN
Fakturzystka 3400 PLN
Business Analyst 8000 PLN
Sprzątaczka 2690 PLN
Pomoc kuchenna 2900 PLN
Księgowy 4450 PLN
Żałobnik 3600 PLN
Aktuariusz 8000 PLN
Masażysta 3120 PLN
Web designer 5040 PLN
Ogólnopolskie badanie satysfakcji z pracy

Zajmujesz się zawodowo wynagrodzeniami?
Zapraszamy Cię do strefy przeznaczonej dla profesjonalistów.

Stawka Początkowa - stawka płacy, od której pracownik rozpoczyna pracę w danym przedsiębiorstwie.

pozwala na porównanie 43 wskaźników w następujących obszarach

Artykuły

Dynamika płacy minimalnej w Polsce i w Unii Europejskiej

14.04.2015 Ewelina Jurczak
Po raz pierwszy minimalne wynagrodzenie zostało wprowadzone w 1894 roku w Nowej Zelandii pod wpływem strajków robotniczych. W Polsce po praz pierwszy płacę minimalną wprowadzono w 1956 roku. Od 2003 roku jest ona ustalana przez Komisję Trójstronną, w której skład wchodzi rząd, pracodawcy i związki zawodowe. Zgodnie z obowiązującą ustawą, co roku wynagrodzenie minimalne powinno być powiększone o wartość prognozowanej inflacji oraz 2/3 tempa wzrostu PKB. Zasada ta ma być stosowana do czasu, gdy stawka minimalna osiągnie 50% średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Jednak nie zawsze płaca minimalna w Polsce podnoszona jest zgodnie z powyższą zasadą.


Stawka minimalna w naszym kraju wynosi w 2015 roku 1 750 PLN brutto miesięcznie. Oznacza to, że pracownik, który otrzymuje najniższe wynagrodzenie, „na rękę” dostaje 1 286,17 PLN. Natomiast miesięczny koszt pracy jednej osoby, która zarabia minimum krajowe, dla pracodawcy to 2 112,95 PLN. Stawka minimalna obejmuje tylko pracujących w oparciu o umowę o pracę. Ponadto, osoby, które pracują pierwszy rok obowiązuje stawka obniżona, która wynosi 1 400 PLN brutto. Biorąc pod uwagę wysokie koszty pracy, jakie ponoszą pracodawcy, szukają oni sposobów żeby od nich „uciec”. W ten sposób rozwija się szara strefa oraz mnożą się przypadki zatrudniania na umowę zlecenie, czy też umowę o dzieło. Według przeprowadzonego w 2014 roku badania CBOS, aż 74% respondentów opowiedziało się za wprowadzeniem również stawki minimalnej, która dotyczyłaby zatrudnionych na umowie-zleceniu. Zaledwie 12% badanych odniosło się w sposób krytyczny do tej propozycji. 14% respondentów nie ma zdania na ten temat. Najczęściej proponowana stawka minimalna przez badanych wyniosła 15 PLN za godzinę pracy.

Jednak wprowadzenie płacy minimalnej ma swoje wady i zalety. Dlatego też, nie wszystkie państwa zdecydowały się na ten krok. Na pewno zapobiega ona tendencji zaniżania stawek wynagrodzeń przez pracodawców i jest sposobem na naturalne usunięcie z rynku przedsiębiorstw, dla których wyzysk pracowników jest sposobem na osiągnięcie sukcesu. Z drugiej strony jest to rodzaj ceny urzędowej, która często funkcjonuje bez oparcia o realia rynkowe. Konsekwencją jej istnienia jest szara strefa. W Polsce w oparciu o wynagrodzenie minimalne funkcjonuje wiele świadczeń socjalnych, tak więc zwiększanie stawki minimalnej wpływa na wzrost wydatków państwa. W jaki sposób zmieniało się minimalne wynagrodzenie w Polsce i w innych krajach UE?

Najwyższą dynamikę wzrostu płacy minimalnej w Polsce na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat odnotowano w 2008 i w 2009 roku. W 2008 roku wynagrodzenie minimalne wzrosło aż o 20,3%. Stało się tak za sprawą dwustronnego porozumienia między rządem pod przewodnictwem Jarosława Kaczyńskiego a NSZZ „Solidarność”. W 2009 roku wysokie, 13,3% zwiększenie płacy minimalnej było wynikiem propozycji rządu Donalda Tuska, który zaproponował wzrost rzędu 6,9%. Następnie w wyniku późniejszych ustępstw rządu w Komisji Trójstronnej osiągnął on poziom 13,3%.

Minimalne wynagrodzenie w Polsce
na przestrzeni lat (w PLN brutto) oraz jego dynamika (w %)

Wykres

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



Infografika


We wszystkich krajach starej unii, które zdecydowały się na wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia, jego kwota jest wyższa niż w Polsce. Wynika to z różnicy w poziomie rozwoju gospodarczego. Minimalne wynagrodzenie w Polsce, w przeliczeniu wynosi 410 EUR. Najwyższa minimalna pensja funkcjonuje w Luksemburgu – 1 923 EUR. Jej kwotowy wzrost rok do roku jest niewielki. Również w innych państwach, należących do starej unii wzrosty są zrównoważone. Natomiast w Irlandii, w ciągu ostatnich kilku lat, stawka minimalna nie zmieniła się.

Minimalne wynagrodzenie w państwach UE 15 (starej unii)
na przestrzeni ostatnich lat (w EUR brutto)*

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Luksemburg

1 683

1 758

1 801

1 874

1 921

1 923

Belgia

1 388

1 415

1 444

1 502

1 502

1 502

Holandia

1 408

1 424

1 447

1 469

1 486

1 502

Irlandia

1 462

1 462

1 462

1 462

1 462

1 462

Francja

1 344

1 365

1 398

1 430

1 445

1 458

Wielka Brytania

1 076

1 136

1 202

1 250

1 251

1 379

Hiszpania

739

748

748

753

753

757

Grecja

863

863

877

684

684

684

Portugalia

554

566

566

566

566

589

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu
*nie uwzględniono Niemiec



W poniższej grupie państw dynamika wzrostu wynagrodzeń minimalnych jest zrównoważona, głównie oscyluje w granicach 0% - 10%. Można natomiast zauważyć odchylenie patrząc na Wielką Brytanię. Jest to wynik przeliczenia waluty narodowej, czyli funta szterlinga, na euro. W 2009 roku, uwzględniając dynamikę po przeliczeniu na euro, wysokość płacy minimalnej na wyspach spadła prawie o 20%. W rzeczywistości, biorąc pod uwagę walutę narodową, zanotowano wzrost wynagrodzenia minimalnego o 4% (w pozostałych państwach starej unii walutą narodową jest euro).

Dynamika wzrostu minimalnych wynagrodzeń
w krajach BENELUX-u, Irlandii i Wielkiej Brytanii (w %)

Wykres

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



W przypadku Francji i Grecji obniżenie stawek minimalnych wynagrodzeń nie miało związku z różnicami kursowymi walut. W 2006 roku Francja zdecydowała się na obniżenie płacy minimalnej w obliczu walki z bezrobociem. Drugą przyczyną obniżenia stawki przez to państwo było otwarcie w maju 2006 roku części rynku pracy dla imigrantów. W 2013 roku również pogrążona w kryzysie i stojąca na skraju bankructwa Grecja, po wcześniejszym apelu ze strony Unii Europejskiej, zdecydowała się na obniżenie płacy minimalnej. Była to skokowa obniżka, aż o 22%. Wynagrodzenie minimalne zostało zmniejszone z 877 EUR do 684 EUR i na tym poziomie funkcjonuje do chwili obecnej (2015 roku). Dynamika wzrostu wynagrodzeń w krajach iberyjskich jest na względnie stałym poziomie i waha się od 0% do 6%.

Dynamika wzrostu wynagrodzeń minimalnych
w wybranych krajach UE 15 (w %)

Wykres

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



W państwach nowej unii, tj. tych, które przystąpiły do Unii Europejskiej po 2003 roku, płace minimalne są niższe niż w państwach starej unii. W grupie tych państw relatywnie wysoka płaca minimalna funkcjonuje w Słowenii i na Malcie. Kolejno jest to 791 EUR oraz 720 EUR. Znacznie niższe kwoty obowiązują w pozostałych państwach. Jednak w analizowanej grupie widać tendencje szybkiego wzrostu poziomu płacy minimalnej. Przykładowo, na Łotwie od 2010 do 2015 roku płaca minimalna wzrosła aż o 42%.

Minimalne wynagrodzenie w państwach Unii Europejskiej,
w których walutą narodową jest euro, na przestrzeni ostatnich lat (w EUR brutto)

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Słowenia

597

748

763

784

789

791

Malta

660

665

680

697

718

720

Chorwacja

385

381

373

372

396

396

Estonia

278

278

290

320

355

390

Słowacja

308

317

327

338

352

380

Łotwa

254

282

286

287

320

360

Litwa

232

232

232

290

290

300

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



Z reguły gorzej rozwinięte państwa rozwijają się dynamiczniej niż te, które są wysokorozwinięte. W tych państwach występuje też szybszy wzrost PKB, co przekłada się na dynamikę płacy minimalnej, której wzrost często powiązany jest z produktem krajowym brutto (przykład Polski). W porównaniu z krajami starej unii, gdzie dynamika wzrostu wynagrodzeń minimalnych była najwyżej 10%, w państwach nowej unii notuje się nawet ponad 20% wzrosty. W 2008 roku na Łotwie i na Litwie odnotowano dynamikę rzędu ponad 33%.

Dynamika wzrostu wynagrodzeń minimalnych
w wybranych krajach UE (w %)

Wykres

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



W państwach nowej unii, które nie wprowadziły euro, wynagrodzenia minimalne są niższe niż w państwach starej unii. Po przeliczeniu na euro, najwyższa płaca minimalna w grupie poniższych państw jest na Węgrzech – 333 EUR, a najniższa w Bułgarii – 184 EUR. Analogicznie, jak we wcześniejszej grupie państw, płaca minimalna w omawianej grupie rośnie szybko.

Minimalne wynagrodzenie w państwach Unii Europejskiej,
w których walutą narodową nie jest euro, na przestrzeni ostatnich lat

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Węgry (HUF)

73 500

78 000

93 000

98 000

101 500

105 000

Czechy (CZK)

8 000

8 000

8 000

8 000

8 500

9 200

Rumunia (RON)

600

670

700

700

850

975

Bułgaria (BGN)

240

240

270

310

340

360

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu



Wśród tych państw widoczna jest wysoka dynamika wzrostu płacy minimalnej. W 2008 roku w Rumunii wzrost wyniósł 28,2%. W tym czasie wynagrodzenie minimalne wzrosło z 390 RON do 500 RON. Wysoką dynamiką charakteryzuje się płaca minimalna również w Bułgarii i na Węgrzech. W tych dwóch państwach dynamika osiąga nawet 20%. Natomiast w Czechach wysokość płacy minimalnej jest na stabilnym poziomie i przez sześć lat tj. od 2008 do 2013 roku nie zmieniała się.

Dynamika wzrostu wynagrodzeń minimalnych
w wybranych krajach UE (w %)

Wykres

Źródło: opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostatu





Ewelina Jurczak
Przypominamy, że zgodnie z pkt 2.6 - 2.7 regulaminu kopiowanie, przetwarzanie i wykorzystywanie tekstów oraz danych portalu w innych celach niż do użytku osobistego wymaga pisemnej zgody redakcji.
Wynagrodzenie brutto - ile to jest netto?

Wszystkie podane w artykule stawki wynagrodzeń są kwotami brutto. Zawierają potrącane od pensji składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kalkulator brutto - netto pozwala na szybkie przeliczenie podanych stawek na pensję, którą pracownik otrzyma "na rękę".