Czy system premiowania stosowany w firmie wpływa na zwiększenie motywacji do pracy?

Ogólnopolskie Wynagrodzeń

USA: mediany wynagrodzeń pracowników w różnym wieku

20 lat 20 000

30 lat 40 000

40 lat 50 000

50 lat 51 000

60 lat 53 000

* rocznie w USD

Stefa premium

Sprawdź co zyskasz wykupując pełny dostęp do naszego portalu

Sprawdź, ile zarabia:

Analityk bankowy 6120 PLN
Kierownik magazynów 5340 PLN
Account Director 15000 PLN
Bibliotekarz 2940 PLN
Serwisant sieci IT 3910 PLN
Python developer 8820 PLN
Researcher 4810 PLN
Aktuariusz 8000 PLN
Wiertacz studni 4400 PLN
Arteterapeuta 3220 PLN
Ogólnopolskie badanie satysfakcji z pracy

Zajmujesz się zawodowo wynagrodzeniami?
Zapraszamy Cię do strefy przeznaczonej dla profesjonalistów.

Stawka Początkowa - stawka płacy, od której pracownik rozpoczyna pracę w danym przedsiębiorstwie.

pozwala na porównanie 43 wskaźników w następujących obszarach

Artykuły

Jaki procent wynagrodzenia brutto trafia do naszej kieszeni?

03.11.2014 Sylwia Radzięta
Podatki i obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w Polsce zabierają z pensji brutto Polaka procentowo mniej niż wynosi przeciętna dla państw Unii Europejskiej. W porównaniu z naszymi europejskim sąsiadami mamy też wyraźną podatkową politykę prorodzinną, gdyż klin podatkowy dla rodzin z dziećmi jest zdecydowanie niższy niż dla singli.

Różnica między zarobkami brutto i netto jest jednak w Polsce wyraźnie wyższa niż w USA i w Japonii. Klin podatkowy dla rodzin jest tu nieco złagodzony w przypadku rodzin z dziećmi, jednak nadal stosunek pensji netto do brutto jest w Polsce zdecydowanie niższy niż w tych dwóch krajach.
Wynagrodzenie netto to część pensji, którą otrzymujemy w dniu wypłaty, czyli pieniądze, które faktycznie trafiają do kieszeni pracownika. Na umowie o pracę widnieje jednak znacznie wyższa kwota – wynagrodzenie brutto.

Przy wprowadzaniu reformy systemu ubezpieczeń społecznych w 1999 roku, aby podkreślić, że część składek na ubezpieczenia społeczne stanowi koszt pracownika, ustawodawca wprowadził zasadę potrącania ich od wynagrodzenia. Stąd w kwocie brutto zawiera się obowiązkowa składka na wynagrodzenie: emerytalne (9,76% kwoty brutto), rentowe płacone przez pracownika (1,5%) i chorobowe (2,45%).

Dodatkowo pensja netto, czyli kwota, którą pracownik dostaje „na rękę” wypłacana jest po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne (9% kwoty wynagrodzenia po odjęciu składek na ZUS) i podatku dochodowego od osób fizycznych. Zaliczka na podatek PIT zmniejszana jest o część składki zdrowotnej (można odliczyć od zaliczki na PIT ok. 86% zapłaconego zdrowotnego). Ze względu na dużą komplikację tego systemu, portal wynagrodzenia.pl udostępnił Państwu kalkulator, w którym łatwo można wyliczyć kwoty brutto i netto.

Trzeba przy okazji wyraźnie zaznaczyć, że pracodawca dodatkowo, poza kwotami potrącanymi pracownikowi z pensji brutto, musi zapłacić od wynagrodzenia drugą część składki na ubezpieczenie emerytalne (kolejne 9,76%), rentowe (6,5%) oraz wypadkowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Polska daleko w tyle za średnią 27 państw UE


Średnie roczne wynagrodzenie brutto osoby samotnej zatrudnionej w krajach UE-27 w 2012 roku wyniosło 32 946 EUR, podczas gdy zarobki Polaka nie posiadającego nikogo na utrzymaniu wyniosły 9 298 EUR. Single, którzy zarabiali połowę przeciętnego wynagrodzenia w Polsce dostawali „na rękę” 3 599 EUR w skali roku, co miesięcznie dawało około 1 200 PLN netto. Jednak przeciętne roczne zarobki takich osób w krajach UE 27 przekraczały 12 690 EUR, co w przeliczeniu na miesięczne wynagrodzenie netto równe było w przybliżeniu 4 230 PLN.

Nie dość, że nasze pensje były średnio 4 razy niższe niż średnia dla krajów UE 27, to do 2007 roku stosunek wynagrodzenie netto do brutto był zdecydowanie niższy w Polsce niż w tych krajach. Oznacza to, że z pensji Polaków odprowadzane były wyższe procentowo składki, niż w innych krajach Europy.

Reformy Zyty Gilowskiej


Sytuacja w Polsce zaczęła zmieniać się w 2007 roku. W tym czasie weszła w życie reforma prof. Zyty Gilowskiej, która zakładała zmniejszenie stawki rentowej dla pracowników o 3 punkty procentowe od połowy 2007 roku. W następnym etapie (od 2008 roku) obniżono tę składkę o kolejne 2 punkty procentowe po stronie pracownika. Do 1 lipca 2007 roku wysokość składki płaconej przez zatrudnionego wynosiła 6,5%, później zmalała do 3,5%, a od 2008 roku wynosi niezmiennie 1,5%.

Plan Zyty Gilowskiej przewidywał również zmniejszenie stawek podatku dochodowego PIT oraz podstawy obliczania podatku w złotych. Przed rokiem 2009 obowiązywały trzy stawki – 19%, 30% i 40%, a od 1 stycznia 2009 roku dwie – 18% i 32%.
W konsekwencji reforma ta przyczyniła się do znacznego zmniejszenia różnicy pomiędzy wynagrodzeniem brutto i netto.

Z kolei od roku 2008 widać w Polsce powolne obniżanie się stosunku płacy netto i brutto. Wynika to z braku waloryzacji progów podatkowych, które nie były zmieniane od 2008 roku. Na przykładzie osoby samotnej, która nie otrzymywała żadnych ulg na dzieci, zwiększanie klina podatkowego w ostatnich latach jest szczególnie widoczne.

Stosunek rocznego wynagrodzenia netto i brutto
oraz wysokość rocznych wynagrodzeń netto
singla zarabiającego 50% średniej krajowej w krajach UE 27 i Polsce

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat



Na przykładzie czteroosobowej rodziny, w której zatrudnione są 2 osoby, w tym jedna zarabia 100% a druga 33% średniej płacy w danym kraju, widać, jak wygląda polityka prorodzinna w Polsce.

Stosunek wynagrodzenia netto do wysokości wynagrodzenia brutto w krajach UE 27 przekraczał 78%. Porównując to z wynagrodzeniem osoby samotnej widzimy, że klin podatkowy dla rodziny był w UE średnio o 1 punkt procentowy niższy niż dla singla. W Polsce ta różnica wynosiła aż 3,3 pp. Wynika to w dużej mierze z obowiązujących w naszym kraju ulg podatkowych na wychowanie dzieci.

Stosunek rocznych wynagrodzenia netto i brutto
oraz wysokość rocznych wynagrodzeń netto
pary z dwójką dzieci, gdzie jedna osoba zarabia 100% a druga 33% średniej krajowej
w krajach UE 27 i Polsce

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat



Większe pensje i mniejsze składki


Poza Unią Europejską przeanalizowaliśmy także klin podatkowy w USA i Japonii. Japonia jest krajem wysokorozwiniętym, gdzie wysokość średnich zarobków zdecydowanie przewyższa średnią dla Stanów Zjednoczonych.
Kryzys niewątpliwie odbił się również na wysokości wynagrodzeń. Widoczne było to nie tylko w krajach UE 27, ale również w USA i Japonii. W 2007 roku dynamika wzrostu wynagrodzenia netto w tych krajach była ujemna. Już w tym roku było widać pierwsze symptomy kryzysu – spadek wolumenu handlu, spadek konsumpcji, a w rezultacie spadek produkcji, co przyczyniło się do redukcji zatrudnienia i spadku wynagrodzeń. W kolejnym roku praktycznie nie zanotowano wzrostu pensji w tych krajach.

W obu badanych krajach z pensji brutto zostawało pracownikowi na rękę więcej niż w Polsce – około 80% dla osoby samotnej, zarabiającej połowę średniej krajowej.

Stosunek rocznego wynagrodzenia netto i brutto
oraz wysokość rocznych wynagrodzeń netto
singla zarabiającego 50% średniej krajowej w USA, Japonii i Polsce

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat



Wysokość wynagrodzenia netto dla osoby zarabiającej średnią krajową i mającej na utrzymaniu małżonka i dwójkę dzieci w 2013 roku w USA i w Japonii wyniosła około 32 tys. EUR w skali roku. W Polsce taka osoba otrzymywała „na rękę” prawie czterokrotnie mniej.
W przypadku osoby zarabiającej 100% średniej krajowej i mającej na utrzymaniu 4-osobową rodzinę różnica między wysokością klina podatkowego w Polsce oraz w Japonii i USA maleje.

W 2013 roku wynagrodzenie netto takiej osoby w stanowiło w USA 88% wynagrodzenia brutto, w Japonii 85%, a w Polsce 82%. Przyczyną takiego zróżnicowania jest wysokość składek odprowadzanych z wynagrodzenia, ale również zasiłki rodzinne przyznawane rodzinom przez państwo. Dodatkowo należy wspomnieć, że Japonia jest krajem wolnym od podatku dochodowego od pracowników.

Stosunek rocznego wynagrodzenia netto i brutto
oraz wysokość rocznych wynagrodzeń netto
pary z dwójką dzieci, gdzie tylko jedna osoba pracuje i zarabia 100% średniej pensji
w USA, Japonii i Polsce

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat



Procentowa różnica w wynagrodzeniach netto i brutto w gospodarstwach domowych, w których zatrudnione były dwie osoby (jedna zarabiała 100% a druga 33% średniej dla danego kraju) była nieco większa niż w sytuacji, kiedy zatrudniona była jedna osoba (wykres 5).

Stosunek rocznego wynagrodzenia netto i brutto
oraz wysokość rocznych wynagrodzeń netto
pary z dwójką dzieci, gdzie jedna osoba zarabia 100% a druga 33% średniej krajowej
w USA, Japonii i Polsce

Wykres

Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie Eurostat



Podsumowanie


Podatki i obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w Polsce zabierają z pensji brutto Polaka procentowo mniej niż wynosi przeciętna dla państw Unii Europejskiej. W porównaniu z naszymi europejskim sąsiadami mamy też wyraźną podatkową politykę prorodzinną, gdyż klin podatkowy dla rodzin z dziećmi jest zdecydowanie niższy niż dla singli.

Różnica między zarobkami brutto i netto jest jednak w Polsce wyraźnie wyższa niż w USA i w Japonii. Klin podatkowy dla rodzin jest tu nieco złagodzony w przypadku rodzin z dziećmi, jednak nadal stosunek pensji netto do brutto jest w Polsce zdecydowanie niższy niż w tych dwóch krajach.

Sylwia Radzięta
Przypominamy, że zgodnie z pkt 2.6 - 2.7 regulaminu kopiowanie, przetwarzanie i wykorzystywanie tekstów oraz danych portalu w innych celach niż do użytku osobistego wymaga pisemnej zgody redakcji.
Wynagrodzenie brutto - ile to jest netto?

Wszystkie podane w artykule stawki wynagrodzeń są kwotami brutto. Zawierają potrącane od pensji składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kalkulator brutto - netto pozwala na szybkie przeliczenie podanych stawek na pensję, którą pracownik otrzyma "na rękę".